Of November 1 and Remembering The Dead

November 1 and November 2 marks the days of remembering people who passed away. It is the time when flowers and candles shoot prices, the time when more men in police uniform are seen, the time when kids and even adults wear their favorite Halloween costumes, and the time when parties and sometimes mishaps are held at the cemeteries.

It is the day I hate the most.

July 22, 1996 was when my father, Benjamin Abuan Mostrales, passed away. He taught me how to be humble and generous at all times no matter who asked for help. He was the one who opened my eyes saying it is not enough to count your blessings, you have to share them. He came from a very poor family. His pants going to school were literally made out of sack of flour but he made it through college with perseverance.  

7 years later, my grandfather, Theodoro Pimentel followed. That was June 24, 2003. He was a teacher. He seldom talks. Very naive. My grandfather taught me patience, patience and patience. He taught me that waiting will bring you the crown. He taught me integrity pays even without shouting it to the world and he taught me how to compose myself even when things go wrong.

Another 7 years past, January 10, 2010, my mom, Bernardina Pimentel Mostrales, left us. My mother, like her father was so naive. I know my mom as the most demure, unpretentious woman. Yes! Exactly my opposite. She can befriend my friends, my brother's friends and even our friends' parents.

Not long after that, June 24, 2012, my grandmother, Eduarda Catalino Pimentel bid goodbye. My grandmother on the other hand is one intelligent and courageous woman. She does not know how to read and write but she's one who took life's teaching and learned from it. My cousin even said and I qoute,

It is not impossible to go wherever you want to be. You just have to befriend courage, will and faith to find the way. A lesson from lola Duarda. -by Racey Arianne Alsaen

These four people are the people who drew and painted the most important canvass of my life. These were the people who left and are remembered not only during November but everyday of my life. These are the people who made me cry, who made me strong and who made me the person I am today. 

These are the people who made me hate November because it's the day when people around remind me that they left me alone to struggle with day to day battles. I should have moved on but every November 1st is a painful reminder.  It is a reminder that I don't have a choice but to accept that they maybe dead but they are forever alive in my heart.

Notification: "YOU ARE OUR PUBLIC SERVANTS"

Republic Act 10175 – Cybercrime Prevention Act was signed into law last September 12, 2012 and went live October 3,2012. Today, is the first day of Cybercrime Law Act.


Right now, I'm thinking to maybe, just maybe, be careful of what I'm going to write else, NBI, DOJ and PNP will be knocking on my door handling me a warrant of arrest.

Here are the 17 Cybercrimes covered under Cybercrime Prevention Act – Republic Act 10175. Number 13 talks about libel wherein writing, printing, lithography, engraving, radio, phonograph, painting, theatrical exhibition, cinematographic exhibition, or any similar means, shall be punished by prision correccional in its minimum and medium periods or a fine ranging from 200 to 6,000 pesos, or both, in addition to the civil action which may be brought by the offended party. WOW!

Obviously, government officials are trying to protect themselves with this Bill.

Until now, the senate denies and point fingers to who inserted this part on the said Republic Act.

Let's take a look at

The 1987 Constitution of the Republic of the Philippines
Article III
Bill of Rights
Section 4. No law shall be passed abridging the freedom of speech, of expression, or of the press, or the right of the people peaceably to assemble and petition the government for redress of grievances.

What's the punishment for violating this?

There are many laws that needs to be passed. What happened to RHBILL, FOI BILL, and SINTAX BILL?

The country is facing many problems. What are you, government officials, doing? 

Please don't forget, YOU ARE OUR PUBLIC SERVANTS!

We have the right to voice out what we want since we are the one who put you in the office and we are the one paying taxes.

Right now, Sotto and Carabuena maybe laughing hard. I just imagine.. 

Braze yourselves.. 
The search is on for the first person to be jailed from the Cyber Crime Law in the Philippines...

Baguio... SOLD..

While Executive Order 695 issued by former President Gloria Macapagal-Arroyo last January 10, 2008, explicitly states “the City Government of Baguio shall not encumber, mortgage or alienate any portion of Burnham Park unless approved by the secretary of the Department of Tourism”, local government officials would still want it privatize more to the point of selling/mortgaging to Korean businessmen.

It was in 2010, Former Mayor Reinaldo Bautista, Jr. partnered with a certain An Ho Yul who represented the unknown group of investors, signed a memorandum of agreement (MOA) for the development project - GMA News

What's Mayor Mauricio Domogan has to say?

Sunstar dated August 13, 2012 was able to hear out what Baguio City mayor has to say.

Mayor belies anomaly in Athletic Bowl development

There goes the Pontius Pilate washing his hands..

RT: @baguio If Athletic Bowl in Burnham Park must be fixed, but why give a Korean 8 whole hectares for 50 years?

Let's take a look at the second one.

CITY TO LOOK INTO BCC PRIVATIZATION AFTER PURCHASE ‘A DONE DEAL’

Where'd the budget going Honorable Mayor?

In addition to that, Baguio General Hospital and Medical Center is also on the verge of being privatized. According to The Department of Health, which supports the moves, said it is part of the current administration’s public-private partnership (PPP) who believed that provision of medical services will be improved and will bring better prospects for health care and medical facilities to public hospitals nationwide.

Whereas to date, BGHMC according to Dr. Manuel Factora is understaffed with incomplete facilities.

But then again, where is the Php 250 million budget going then?

Tomorrow, we wake up with a mark all over Baguio,

Baguio... Sold! 

No to the privatization of the Baguio Athletic Bowl Petition | GoPetition

40 Years Ago.. and 40 Years After..

September 21, 1972, President Ferdinand E. Marcos placed the Philippines under Martial Law. The declaration issued under Proclamation 1081.

I was born 1982. Still under the Martial Law. I am a Martial Law baby.

My brother on the other hand is an EDSA 1 baby.

Now, my nephew is an e-martial law baby.

FOI Bill, RH Bill and Sin Tax Bill were not yet signed.

RA 10175 contradicts to our freedom of speech. Any negative post against a person can now be considered as libel. Hello, Online Martial Law! Or I should say E-MARTIAL LAW.

Mathematics, Science, Twilight Saga, Hunger Games Trilogy & Fifty Shades of Grey in TAGALOG??

It was around the year 2007 and 2008 when it was proposed that the subjects Mathematics and Science will be taught in "tagalog". Thereon, debates and negative reactions were unending. A year after that, another proposal surfaced wanting the medium of instruction in all schools be in English. Confusing?? Yes, it is!

In this country, it is assumed that people are more fluent in Filipino rather than English which is not really the case. With lots of dialects that we have, there are people who are not fluent speaking tagalog and/or English. Most of our fellow countrymen are more confident speaking their own dialect.

In the school where I graduated, most of our subjects were taught in English except Filipino and History or Sibika at Kultura as we call it before which I believe it’s just but right to teach such subjects in their own language of distinction.

However in order for us to be competitive enough especially in the global market, being able to speak and write the English language would definitely bring us on a higher level.

Teaching math and science in tagalog would be very difficult since terminologies, formulas and principles of these two subjects would be very difficult to understand once it is translated in other dialect.

Recently, bestselling books such as Twilight Saga, Hunger Games Trilogy & Fifty Shades of Grey were translated in Tagalog by Precious Hearts Romances. When the publisher said that bestselling books have translations in French, German, Chinese and Nihonggo, they thought of translating too in pinoy language. I myself reacted negatively about it. Not because of I don’t want it in Talagog but hey, I hope they did justice through the translation. I think it would do well enough if they decoded the book based on context rather than translating it word per word. Twilight was called TakipSilim. How about Hunger Games and Fifty Shades of Grey, how would you translate these titles in tagalog?


I think I would prefer Pol Medina's Pugad Baboy instead of reading these tagalize versions even if we call them best sellers. The essence would still be the same. They would make me laugh!

An Inspirational Speech from A First Lady

Michelle Obama’s speech at the Democratic National Convention

Full text of First Lady Michelle Obama’s remarks to the Democratic National Convention on Sept. 4 in Charlotte, as prepared for delivery.

Thank you so much, Elaine…we are so grateful for your family’s service and sacrifice…and we will always have your back.

Over the past few years as First Lady, I have had the extraordinary privilege of traveling all across this country.

And everywhere I’ve gone, in the people I’ve met, and the stories I’ve heard, I have seen the very best of the American spirit.

I have seen it in the incredible kindness and warmth that people have shown me and my family, especially our girls.

I’ve seen it in teachers in a near-bankrupt school district who vowed to keep teaching without pay.

I’ve seen it in people who become heroes at a moment’s notice, diving into harm’s way to save others…flying across the country to put out a fire…driving for hours to bail out a flooded town.

And I’ve seen it in our men and women in uniform and our proud military families…in wounded warriors who tell me they’re not just going to walk again, they’re going to run, and they’re going to run marathons…in the young man blinded by a bomb in Afghanistan who said, simply, “…I’d give my eyes 100 times again to have the chance to do what I have done and what I can still do.”

Every day, the people I meet inspire me…every day, they make me proud…every day they remind me how blessed we are to live in the greatest nation on earth.

Serving as your First Lady is an honor and a privilege…but back when we first came together four years ago, I still had some concerns about this journey we’d begun.

While I believed deeply in my husband’s vision for this country…and I was certain he would make an extraordinary President…like any mother, I was worried about what it would mean for our girls if he got that chance.

How would we keep them grounded under the glare of the national spotlight? How would they feel being uprooted from their school, their friends, and the only home they’d ever known?

Our life before moving to Washington was filled with simple joys…Saturdays at soccer games, Sundays at grandma’s house…and a date night for Barack and me was either dinner or a movie, because as an exhausted mom, I couldn’t stay awake for both.

And the truth is, I loved the life we had built for our girls…I deeply loved the man I had built that life with…and I didn’t want that to change if he became President.

I loved Barack just the way he was.

You see, even though back then Barack was a Senator and a presidential candidate…to me, he was still the guy who’d picked me up for our dates in a car that was so rusted out, I could actually see the pavement going by through a hole in the passenger side door…he was the guy whose proudest possession was a coffee table he’d found in a dumpster, and whose only pair of decent shoes was half a size too small.

But when Barack started telling me about his family – that’s when I knew I had found a kindred spirit, someone whose values and upbringing were so much like mine.

You see, Barack and I were both raised by families who didn’t have much in the way of money or material possessions but who had given us something far more valuable – their unconditional love, their unflinching sacrifice, and the chance to go places they had never imagined for themselves.

My father was a pump operator at the city water plant, and he was diagnosed with Multiple Sclerosis when my brother and I were young.

And even as a kid, I knew there were plenty of days when he was in pain…I knew there were plenty of mornings when it was a struggle for him to simply get out of bed.

But every morning, I watched my father wake up with a smile, grab his walker, prop himself up against the bathroom sink, and slowly shave and button his uniform.

And when he returned home after a long day’s work, my brother and I would stand at the top of the stairs to our little apartment, patiently waiting to greet him…watching as he reached down to lift one leg, and then the other, to slowly climb his way into our arms.

But despite these challenges, my dad hardly ever missed a day of work…he and my mom were determined to give me and my brother the kind of education they could only dream of.

And when my brother and I finally made it to college, nearly all of our tuition came from student loans and grants.

But my dad still had to pay a tiny portion of that tuition himself.

And every semester, he was determined to pay that bill right on time, even taking out loans when he fell short.

He was so proud to be sending his kids to college…and he made sure we never missed a registration deadline because his check was late.

You see, for my dad, that’s what it meant to be a man.

Like so many of us, that was the measure of his success in life – being able to earn a decent living that allowed him to support his family.

And as I got to know Barack, I realized that even though he’d grown up all the way across the country, he’d been brought up just like me.

Barack was raised by a single mother who struggled to pay the bills, and by grandparents who stepped in when she needed help.

Barack’s grandmother started out as a secretary at a community bank…and she moved quickly up the ranks…but like so many women, she hit a glass ceiling.

And for years, men no more qualified than she was – men she had actually trained – were promoted up the ladder ahead of her, earning more and more money while Barack’s family continued to scrape by.

But day after day, she kept on waking up at dawn to catch the bus…arriving at work before anyone else…giving her best without complaint or regret.

And she would often tell Barack, “So long as you kids do well, Bar, that’s all that really matters.”

Like so many American families, our families weren’t asking for much.

They didn’t begrudge anyone else’s success or care that others had much more than they did…in fact, they admired it.

They simply believed in that fundamental American promise that, even if you don’t start out with much, if you work hard and do what you’re supposed to do, then you should be able to build a decent life for yourself and an even better life for your kids and grandkids.

That’s how they raised us…that’s what we learned from their example.

We learned about dignity and decency – that how hard you work matters more than how much you make…that helping others means more than just getting ahead yourself.

We learned about honesty and integrity – that the truth matters…that you don’t take shortcuts or play by your own set of rules…and success doesn’t count unless you earn it fair and square.

We learned about gratitude and humility – that so many people had a hand in our success, from the teachers who inspired us to the janitors who kept our school clean…and we were taught to value everyone’s contribution and treat everyone with respect.

Those are the values Barack and I – and so many of you – are trying to pass on to our own children.

That’s who we are. And standing before you four years ago, I knew that I didn’t want any of that to change if Barack became President.

Well, today, after so many struggles and triumphs and moments that have tested my husband in ways I never could have imagined, I have seen firsthand that being president doesn’t change who you are – it reveals who you are.

You see, I’ve gotten to see up close and personal what being president really looks like.

And I’ve seen how the issues that come across a President’s desk are always the hard ones – the problems where no amount of data or numbers will get you to the right answer…the judgment calls where the stakes are so high, and there is no margin for error.

And as President, you can get all kinds of advice from all kinds of people.

But at the end of the day, when it comes time to make that decision, as President, all you have to guide you are your values, and your vision, and the life experiences that make you who you are.

So when it comes to rebuilding our economy, Barack is thinking about folks like my dad and like his grandmother.

He’s thinking about the pride that comes from a hard day’s work.

That’s why he signed the Lilly Ledbetter Fair Pay Act to help women get equal pay for equal work.

That’s why he cut taxes for working families and small businesses and fought to get the auto industry back on its feet.

That’s how he brought our economy from the brink of collapse to creating jobs again – jobs you can raise a family on, good jobs right here in the United States of America.

When it comes to the health of our families, Barack refused to listen to all those folks who told him to leave health reform for another day, another president.

He didn’t care whether it was the easy thing to do politically – that’s not how he was raised – he cared that it was the right thing to do.

He did it because he believes that here in America, our grandparents should be able to afford their medicine…our kids should be able to see a doctor when they’re sick…and no one in this country should ever go broke because of an accident or illness.

And he believes that women are more than capable of making our own choices about our bodies and our health care…that’s what my husband stands for.

When it comes to giving our kids the education they deserve, Barack knows that like me and like so many of you, he never could’ve attended college without financial aid.

And believe it or not, when we were first married, our combined monthly student loan bills were actually higher than our mortgage.

We were so young, so in love, and so in debt.

That’s why Barack has fought so hard to increase student aid and keep interest rates down, because he wants every young person to fulfill their promise and be able to attend college without a mountain of debt.

So in the end, for Barack, these issues aren’t political – they’re personal. Because Barack knows what it means when a family struggles.

He knows what it means to want something more for your kids and grandkids.

Barack knows the American Dream because he’s lived it…and he wants everyone in this country to have that same opportunity, no matter who we are, or where we’re from, or what we look like, or who we love.

And he believes that when you’ve worked hard, and done well, and walked through that doorway of opportunity…you do not slam it shut behind you…you reach back, and you give other folks the same chances that helped you succeed.

So when people ask me whether being in the White House has changed my husband, I can honestly say that when it comes to his character, and his convictions, and his heart, Barack Obama is still the same man I fell in love with all those years ago.

He’s the same man who started his career by turning down high paying jobs and instead working in struggling neighborhoods where a steel plant had shut down, fighting to rebuild those communities and get folks back to work…because for Barack, success isn’t about how much money you make, it’s about the difference you make in people’s lives.

He’s the same man who, when our girls were first born, would anxiously check their cribs every few minutes to ensure they were still breathing, proudly showing them off to everyone we knew.

That’s the man who sits down with me and our girls for dinner nearly every night, patiently answering their questions about issues in the news, and strategizing about middle school friendships.

That’s the man I see in those quiet moments late at night, hunched over his desk, poring over the letters people have sent him.

The letter from the father struggling to pay his bills…from the woman dying of cancer whose insurance company won’t cover her care…from the young person with so much promise but so few opportunities.

I see the concern in his eyes…and I hear the determination in his voice as he tells me, “You won’t believe what these folks are going through, Michelle…it’s not right.

We’ve got to keep working to fix this. We’ve got so much more to do.”

I see how those stories – our collection of struggles and hopes and dreams – I see how that’s what drives Barack Obama every single day.

And I didn’t think it was possible, but today, I love my husband even more than I did four years ago…even more than I did 23 years ago, when we first met.

I love that he’s never forgotten how he started. I love that we can trust Barack to do what he says he’s going to do, even when it’s hard – especially when it’s hard.

I love that for Barack, there is no such thing as “us” and “them” – he doesn’t care whether you’re a Democrat, a Republican, or none of the above…he knows that we all love our country…and he’s always ready to listen to good ideas…he’s always looking for the very best in everyone he meets.

And I love that even in the toughest moments, when we’re all sweating it – when we’re worried that the bill won’t pass, and it seems like all is lost – Barack never lets himself get distracted by the chatter and the noise.

Just like his grandmother, he just keeps getting up and moving forward…with patience and wisdom, and courage and grace.

And he reminds me that we are playing a long game here…and that change is hard, and change is slow, and it never happens all at once.

But eventually we get there, we always do.

We get there because of folks like my Dad…folks like Barack’s grandmother…men and women who said to themselves, “I may not have a chance to fulfill my dreams, but maybe my children will…maybe my grandchildren will.”

So many of us stand here tonight because of their sacrifice, and longing, and steadfast love…because time and again, they swallowed their fears and doubts and did what was hard.

So today, when the challenges we face start to seem overwhelming – or even impossible – let us never forget that doing the impossible is the history of this nation…it’s who we are as Americans…it’s how this country was built.

And if our parents and grandparents could toil and struggle for us…if they could raise beams of steel to the sky, send a man to the moon, and connect the world with the touch of a button…then surely we can keep on sacrificing and building for our own kids and grandkids.

And if so many brave men and women could wear our country’s uniform and sacrifice their lives for our most fundamental rights…then surely we can do our part as citizens of this great democracy to exercise those rights…surely, we can get to the polls and make our voices heard on Election Day.

If farmers and blacksmiths could win independence from an empire…if immigrants could leave behind everything they knew for a better life on our shores…if women could be dragged to jail for seeking the vote…if a generation could defeat a depression, and define greatness for all time…if a young preacher could lift us to the mountaintop with his righteous dream…and if proud Americans can be who they are and boldly stand at the altar with who they love then surely, surely we can give everyone in this country a fair chance at that great American Dream.

Because in the end, more than anything else, that is the story of this country – the story of unwavering hope grounded in unyielding struggle.

That is what has made my story, and Barack’s story, and so many other American stories possible.

And I say all of this tonight not just as First Lady…and not just as a wife.

You see, at the end of the day, my most important title is still “mom-in-chief.”

My daughters are still the heart of my heart and the center of my world.

But today, I have none of those worries from four years ago about whether Barack and I were doing what’s best for our girls.

Because today, I know from experience that if I truly want to leave a better world for my daughters, and all our sons and daughters…if we want to give all our children a foundation for their dreams and opportunities worthy of their promise…if we want to give them that sense of limitless possibility – that belief that here in America, there is always something better out there if you’re willing to work for it…then we must work like never before…and we must once again come together and stand together for the man we can trust to keep moving this great country forward…my husband, our President, President Barack Obama.

Thank you, God bless you, and God bless America.

From a Disappointed Citizen

I have been resting for a while and totally missed my blog. Pissed off by Senator Tito Sotto's claim of this and that. Irritated by lies when in fact we know the truth.

Sen. Sotto on DZMM: There was no plagiarism. There was no intention. And I have no intentions of claiming anything.

With these said, I stopped defending Senator Tito Sotto to my co-bloggers. Having issues like his son died because of some "whatchamacallit pills" that existed 3 years after his wife gave birth, his quotes from a blogger who in fact is if you read her background, she's a supporter of what we call RH bill nowadays and his denial to his speeches being "copy-cats"... Totally, sad to say but sorry, I lose respect. 

All the while I though our dear senator will give it a second thought. I thought he maybe clouded by his emotions and end up being humble by admitting one's mistake and straighten things up. I thought wrong.  

When Sotto says population growth is also needed for economic development, I'm not sure if he's talking about population as a business or human welfare.
Sometimes dear senator, what we want is not what we see on TV. There are instances, like your speeches, that needs research. Thorough research. The people you are leading are not stupid. The people under these government are people with brains, with choices..

Now, New York Times didn't even miss to feature our dear Senator entitled A Plagiarist’s Rant Against Birth Control. Locally, same author wrote Walang Sugat, da sequel! Starring Tito Sotto.

I guess I'm loving Miguel Syjuco with these articles.

Well, guess I'm glad I didn't come from Iskul Bukol. 

Isang open letter para kay Sen. Sotto

(*this letter is blogged with Ms. Risa Hontiveros' permission*)


Dear Sen. Sotto,

Bilang magulang, naiintindihan ko na mahirap mawalan ng isang anak. As you said in your speech, every child is a gift of life, and I agree, Sen. Sotto. That's precisely why I know that losing a child must have been very difficult for you and your family.

You'd probably be surprised to learn that it is precisely that value -that deep respect for life - that motivates us, RH advocates, in being persistent in pushing for this bill, even though we face fierce resistance from men like you. Ang panganganak ng RH bill na yata angpinakamahirap at pinakamahaba na paglalabor, Sen. Sotto; pero magpapapatuloy kami. Alam namin na konting ire na lang at mailuluwaldin namin ng matagumpay ang isang programa at policy na kailangan ng mga nanay.

In your speech, you attributed the push for the RH bill to foreign corporate interests. You couldn't be more wrong. The bill may be informed by evidence we gathered from all over the world, but the RHbill is 100% Filipino. All you have to do to realize this, Sen. Sotto,is to fulfill your duty as a representative of Filipinos, an overwhelming majority of which supports the bill. Even the majority of Catholic Filipinos, the faith of whom has been wrongly used to justify opposition to the bill, are in favor of the Bill's passage. Ang tunay na backers ng RH bill ay ang mamamayang Pilipino.

Sinabi mo rin na health hazard ang mga contraceptives. Mawalang galang na, Sen. Sotto, pero hindi na po 1970s ngayon. We are now in possession of a vast array of evidence on both natural and artificial family planning methods. We know that condoms are effective as a contraceptive and as a tool to stop the spread of HIV between sexual partners. We know what pills do - they're not abortifacients as you allege, and yes, they have side-effects - just like aspirin - and that's precisely why programs are needed to ensure that users have the correct information about them.

Pinagpilitan nyo din ang inyong pananaw tungkol sa kung kelan nagsisimula ang buhay. Baka magandang magsimula tayo sa ebidensya. I think it is beyond reason to assert that each ovum, each sperm has life, and while I respect traditional views on this, this is mythical, and more than anything else, it defies common sense. On whether life begins at fertilization or implantation, again, your views are sectarian, thus it will always be debatable, a subject of conversation we should continue to engage in. Pero hindi yata tama na hanggang debate na lang habang may mga namamatay. Right now, can we agree to protect the lives and dignity of the living - the Filipino mothers, whose lives are in danger because of the lack of maternal health programs; our babies and our children, whose health needs must be provided by the state; and our youth, whose lack of awareness on sexual health issues makes them at risk to various sexual health andreproductive health concerns?

Sen. Sotto, please take time to understand what this issue is about. As a legislator, you have to step back from this climate of misunderstanding that has shrouded the issue of RH, and realize what this is all about: the public health needs of Filipinos. As a father, as a Catholic, please find in your heart compassion and empathy -hundreds of Filipino parents like you lose their loved ones, too, precisely because our political leaders refuse to approve the RH bill.

Sincerely,

Risa Hontiveros

Senator Tito Sotto, Parental Grief and The RH Bill

Reblogged from Stories by Kate:

For some strange reason it is a scene straight out of a movie and one that I remember quite well.

The year is 1975, my mother and I had gone to visit her friend who has just given birth at the Makati Medical Center. I am ten years old any my inquisitive nature has me heading for the hospital nursery. I push the steel doors and peep through the glass that houses the large nursery. I smile and look at all the pretty and good-looking babies, wrapped in pink and blue, sleeping soundly all in a row. The long white hallway where I stand is dimly-lit when my gaze falls on a solitary figure at the far end of the hallway.

I immediately recognize her for she is my mother’s friend and we live on the same street. I want to approach her but I take a step back because I see that she is so sad.

I peep into the glass and watch how she longingly looks at her tiny baby inside the incubator, her hand occasionaly touching the glass that separates her from her child. I stand there quietly, and watch her respectfully from a distance.

It is 1975 and the mother by the incubator is Helen Gamboa watching over her baby boy, Vincent Sotto. The scene remained clearly etched in my mind for many years. I remember feeling so bad for her. It was a scene, I would recall again 25 years later, in 1998, as I watched over my 4-year old son, lying in a coma, uncertain as to whether we would ever be able to bring him home again.

Grief can do strange things to you. I will choose to believe this as I read the remarks made by Senator Tito Sotto at the Senate this afternoon. Not coincidentally, August 13, 2012 marks Vincent Sotto’s 37th death anniversary. Any parent who has lost a child will tell you that the day of their child’s passing, no matter how long it has been, is always a day that carries with it the weight of sadness that no words will ever be able to express.

Senator Sotto claims that he is convinced that it was the contraceptives that his wife used that lead to their son’s weak heart condition. I have no idea where the senator got this idea, or whether any of his doctors back in 1975 had ever said anything to him for him to believe that there was some correlation between Vincent’s weak heart and the use of contraceptives. Perhaps his doctor did, as way of giving a grieving father an explanation for his son’s death. There were many things we did not know back in 1975 and we really have no way of verifying whether the doctor did say something to that effect that has lead the senator to believe all these years that Vincent’s passing was in a way, indirectly caused by his parents.

The loss of a child is an event that goes against the natural course of events because after all, parents normally go ahead of their children. I will not dignify the remarks or comments of people who think the senator’s tears were not real. I believe they were. You have to have lost a child to understand the depth of losing one. Today, being his son’s 37th death anniversary was significant to him, a day that once again brought back so many sad and painful memories.

Thus, for the sake of argument, I will assume that the senator does believe in his heart, perhaps due to misinformation given to him in 1975, that he indirectly caused his son’s death.

Parental guilt comes in many forms, every parent who has lost a child knows that so well. You have many “what if’s” and “if only’s” that you carry with you for many years, sometimes even decades. When the loss remains unprocessed and not discussed, the guilt stays with you, and like an unwanted visitor, it comes to live in your heart and mind, every now and then. Thirty-seven years is a lifetime, but the parent who has lost a child never forgets.

Perhaps going against the RH Bill is the senator’s way of purging his guilt over Vincent’s passing, maybe this is the reason why he is very much against it. I want to believe that it was his grief talking today when he said that contraceptives were the reason for his son’s congenital heart defect which eventually lead to his death. After all, what parent in his right mind would use their child’s death to further a cause or an agenda?

To say that I was blown away by this reasoning is an understatement. My initial reaction, like that of everyone else was “Where in heaven’s name did he get his facts!?” Studies have not proven this, and to make such a sweeping statement is highly irresponsible and quite insensitive to all of us who have lost children due to congenital heart disease (CHD). My own son died because of CHD and it had nothing to do with contraception, of that I am sure.

Guilt and regret are two very difficult things to live with. They come and visit you in moments when you are most vulnerable. Perhaps the senator needs to work on those issues separately and in private, not on the senate floor, where his grief overcomes him and he is unable to think straight.

Thich Nacht Hahn wrote “The best that we can do for those who have died is to live in such a way that they continue, beautifully, in us.” I think the senator needs to resolve his guilt over his son’s death and in the process perhaps, find a better appreciation and understanding for the Bill that he is so rabidly against. Being a bereaved parent himself, he may find a renewed compassion for all the women and children who stand to benefit from being given a better chance at life. In so doing, he not only honors Vincent’s memory, but perhaps, after a long journey, he may finally find an even deeper meaning to his loss, one that in his own words, has eluded him all these years.

The Sad Truth

It was August 5, 2012. I agreed to meet some of my high school friends over Gateway Cubao. Though the weather is not that good, I still, was able to go. For one, we haven't seen each other for a long time. Second, I might as well get away once in a while from the usual routine I have everyday. And thirdly, at least the people I'll be around this time were my friends for a long time.

I was late for about an hour. (same as last year hehehe). Anyway, I saw Lorna and Apple chatting while patiently waiting for others to come. All the while, with our calculation, there should be at least 6 or 7 of us however, others decline the last minute maybe due to the weather or some personal reasons. JP came latter despite the flood building in front of his boarding house.

We had late lunch. Or early dinner. Or whatever you call a meal eaten between 3:40 in the afternoon that lasted until 10 in the evening.

We chatted greeting each other and asking how our other colleagues has been after a long time. We had news for others, unfortunately none for some.

One of our saddest topic was the status of education we witnessed. JP, one our our schoolmate who didn't graduate along with us shared his funny experience with his drafting class in his high school. Apple on the other hand shared a story about what she witnessed while she was taking classes here in Manila.

We laugh while we remember our Home Economics teachers and our projects in Elementary. We were trained how to sew and cook, while the guys were taught how to do basic carpentry and electricity.

In high school, our classes has technical courses such as computer classes automotive, electricity, carpentry, sewing, knitting, cooking and the like. Though you're not going to have all the courses but you've got to choose one that you like.

Out of Philex Mining Corporation is a real "culture shock". There are sights that we never witnessed and experiences that we had never imagined.

In our school, our gates are close at 7:30 in the morning with the start of Pambansang Awit and recitation of Panatang Makabayan and classes end until 4 or 5 in the afternoon. Not only that, how can one forget the times you would need to sing the National Anthem 3 or 4 times on the school grounds while the sun is up when our Assistant Principal is not contented.

Elementary classes here in Manila lasted only for 3 hours :( . I can't imagine how 9 subjects in one day would be incorporated in 3 hours. Kids here does not even know how to sing the simple national anthem and how to recite the pledge. But they can recite teach me how to doughie without any ado. Ironic but true.

Whew. I'm still glad I was a part of Philex Mining Elementary School and Saint Louis High Philex. where classrooms are below basketball courts but we enjoyed the air of mother nature.

EXCLUSIVE: ‘HABAGAT’ BREAKS SILENCE

Reblogged from The Professional Heckler:

FOR ALMOST THREE DAYS, the metro and several Luzon provinces reeled from heavy downpour. The flooding submerged 60 percent of Metro Manila. By Friday noon, the death toll would reach 60.

What hit us was not even a typhoon. It didn’t have a name. On Twitter, I wrote:

Weather experts described it as southwest monsoon rains. A monsoon is a wind system that brings heavy rainfall. Locally, we call it ‘habagat.’

Earlier today, ‘Habagat’ chatted with this blogger. Here’s the transcript of that exclusive interview.

Kumusta ka na Habagat?

Ok naman. Medyo nilalamig pa rin. Ikaw, kayo ‘musta?

Ay, salamat naman sa concern. Heto, may mahigit animnapung kababayan ang namatay at 850,000 ang na-displace; may sampung lungsod at munisipalidad sa Metro Manila, at anim na lalawigan ang nasa ilalim ng state of calamity, at more than 150 million pesos ang halaga ng nasirang pananim. Mabuting-mabuti naman!

Hindi ka pa galit n’yan?

Ay hindi. Ang bait-bait nga namin sa ‘yo eh. ‘Kita mo naman, all smiles pa rin kami kahit binugbog na ng dala mong ulan, baha, hangin at kung anu-ano pa. Sino ka ba talaga? Kung nagpapapansin ka, well, congrats! Tagumpay ka. Pero sana, naging ganap na bagyo ka na lang para madaling makilala.

Excuse me, hindi ako nagpapapansin. In fact, malamig ang pakikitungo ko sa inyo. But in fairness to some of your kababayan, sobrang hospitable nila sa akin.

Wehhh? Inis nga sa ‘yo ang marami eh.

I said some, not majority. Why did I say hospitable? Lunes ng hapon, grabe na ang aking ulan. Sinabihan na silang lumikas. Pero anong sagot nila, “Mababa pa naman ang tubig. Baka titila rin.” Boom! Ako naman, hala, sige, ulan. Moment ko ‘to so go lang. The rest, as the cliché goes, is history. ‘Tapos ako pa ang sisisihin ngayon?

Sige, ikaw na ang magaling. Ikaw na ang walang kasalanan.

Thank you. Pero hanga ako sa government n’yo huh. Alerto! Kahit medyo sumablay ang PAGASA sa pagbasa sa galaw ko, naitawid n’yo pa rin ang week na ‘to na walang sinisibak ang inyong Pangulo. At may Project Noah pa kayo. Impressive.

Speaking of Noah, alam mo bang kumalat sa social networking sites na may kuneksyon ka raw sa Genesis? Noong kasagsagan kasi ng ulan mo, ang petsa ay 8/7/2012. Eh ‘yong tungkol sa Noah’s Ark, mababasa raw sa Genesis 8:7-12. Anong masasabi mo?

Hiyang-hiya naman ako sa creativity n’yo… mga ulol! Kung sino mang nagpasimuno n’yan at nag-aksaya ng oras to retweet o repost, I’ll give them an A for effort – na manakot. Pero nililinaw ko, walang kakune-kuneksyon kay Noah ang aking pagdating. Mas may kunek pa ako kay Gener.

Salamat sa paglilinaw. Heto pa: dahil daw sa pending RH Bill kaya bumabaha at umuulan nang walang tigil. Is this true?

Ang tatanga! Naturingang 86.567 percent ang functional literacy rate, ‘tapos ang bobobo. Nakakainis! Ayaw ko nang mag-elaborate. Baka ma-excommunicate ako.

Hanging habagat? Mai-excommunicate? Pa’no kaya ‘yon!?

Hoy! Si Lito Lapid nga naging senador! ‘Tapos si Anne Curtis, nagkaroon ng album at nag-platinum pa! Wala nang imposible sa mundo natin ngayon!

Bahala ka na nga! Anyway, nakita mo ba ang aming Pangulo sa Muntinlupa last Wednesday sa relief operations?

Relief operations ba ‘yon? Akala ko first day ng campaign ng Liberal Party for the midterm elections.

Sobra ka naman. Lahat na lang binigyan mo ng kulay.

So fault ko? Fault kong makitang kumakaway ang napakagandang si Ms Rissa Hontiveros, ang Customs Commissioner na si Ruffy Biazon, ang dashing congressman na si Sonny Angara at ang direktor ng Tesda na si Joel Villanueva? Fault ko?

Sinabi ko bang fault mo?

Para kasing pinapalabas mong ang dumi-dumi ng utak ko. Sige, sige. Ako na ang madumi. Sige. Sabihin na nating nagkataon lang na silang apat ay kasama sa senatorial slate ng Liberal Party. Kunwari, hindi natin alam na eleksyon next year. Ok. Fine. I salute them. I admire their selflessness and their genuine desire to help the downtrodden. They are role models. Humahanga ako sa kanila!

Ang plastic mo!

Ulan, gusto mo?

Gago. Tama na. ‘Kita mo ngang ‘di pa kami nakakabangon.

Eh kasi naman nakakaduda eh. Lubog sa baha ang barangay, kasama mo ang head ng Tesda?!? Ano ‘yon, mamimigay ng scholarship? Magpa-facilitate ng training? May libreng haircut?

Again, huwag tayong manghusga. Ang importante, tumutulong sila sa mga nangangailangan.

Ang plastic mo!

Pakyu ka! Maiba ako, I’m sure nasaksihan mo ang pagbisita ng aming Pangulo sa Valenzuela.

Oo naman. Andun ulit si Joel Villanueva.

Hindi ka pa rin nakaka-move on kay Mr. Tesda?

Hahaha. May bago kasing tawag sa kanya sa Twitter eh. Presidential Shadow. O, hindi ako ang nagsabi n’yan huh. Nabasa ko lang sa Twitter.

Hanging Habagat? May Twitter?!!!??

Bakit? Si Erap nga taga-Maynila na eh. ‘Tapos si GMA, nakalaya. Wala nang imposible ngayon.

Fine! Moving on… kinilig ka ba nang batiin ni President Noy si Councilor Shalani Soledad nang magkita sila sa relief operations the other day?

Hanging habagat kinikilig? Weird.

Tarantado. Kunwari lang! ‘To naman o! Ang hirap kayang tapusin ng blog post na ‘to! Sumagot ka na lang. Please.

Ahm, let’s say, mas na-excite ang mga taong nando’n. Sigawan nga sila eh. Kilig na kilig ang mga pucha. Kakapanood ng PBB Teens, akala yata sixteen years old ang pangulo nila.

Ano sa palagay mo ang naramdaman ng dalawa?

Seriously? Well, parang ako lang. Malamig.

Sanga pala, kasabay ng pananalasa mo sa Luzon at NCR, nagtaas naman ng presyo ng kanilang mga produkto ang mga kompanya ng langis. Sa tingin mo, alin ang mas destructive? Ikaw o sila?

Helllloooo! Minamaliit mo ako?!? Kesyo nameless ako? Kesyo hindi ako naging ganap na bagyo?!? Siyempre, sila!

May mensahe ka ba sa mga biktima mo sa Pilipinas?

Nawalan lang ng tirahan, biktima na agad? ‘Di ba pwedeng ‘they had me coming’ muna? Illegal logging. Clogged drainage. Truck-truck na basurang kung saan-saan ‘tinatapon. Illegal settlers sa mga mapanganib na lugar. Kayo rin ang problema eh. Habagat pa lang ako huh. Just imagine kung naging ganap na bagyo ako.

Nagbabanta ka?

#justsaying.

Wow! Hanging habagat, huma-hashtag??!?

Magtanong ka na lang! Umaaraw na. Paalis na ako.

Ok, last. ‘Yong chopper na sinasakyan ni Pangulong Aquino patungong Central Luzon kanina, nag-emergency landing daw sa SCTEX. Any thoughts?

Alam mo, nasa Bible ’yan eh. Ang mababa ay itataas at ang mataas ay ibababa.

Gano’n? So, may kuneksyon talaga sa Bible ang chopper ng Presidente?!?

Meron.

Owwws?

Oo naman! Bakit? Sino bang kasama ng Pangulo papuntang Central Luzon kanina? ‘Yong head ng Tesda, si Joel Villanueva! May kunek ‘yon sa Bible!

Oo nga ‘noh! Ang utak mo talaga!

Hanging habagat, may utak? Kelan pa?

Ulol!

The Story of ROLDAN JIMENEZ PINEDA

This is a re-post from Facebook coming from a friend.. I didn't edit anything with respect to the original post. Please share..

I am just sharing this picture of a very humble guy named ROLDAN JIMENEZ PINEDA, 63yrs old, from Kawayan, Isabela. You don’t need to read everything if you feel lazy, but all I need to ask you is pray for his safety. I am not a writer, but I will try to tell you the story.




Here's what happened:

Just this windy and rainy morning, I was in my friend's canteen. It is just beside the subdivision where I live. I was chatting with my friend's dad about some business. This humble guy came in front caught my attention. He was not asking for money nor anything. Instead, he ordered P5 worth of rice. He cannot even look directly because he feels so shy.He said, "Maaari po bang bumili ng limang pisong kanin?" His hair is so wet that's why he covered it with a small towel. His clothes are kinda wet too. When I heard his shaking voice, I can feel that he is tired, cold, and starving. He has a green backpack and a sack with old boxes and plastic bottles. I suddenly felt sorry about him, that my heart was telling me that I need to do something. Instead of me just sitting on my chair, I decided to stand up and tried talking to him. I asked him if that small amount of rice would satisfy him. He said that he was planning to eat some of it and save some, then continue walking til he reach Nueva Ecija which is more than a hundred miles I think. His destination would be Kawayan, Isabela, where he lives. He asked if he can fill his bottle with some water. I said, sure. While I was putting water in his used old bottle, I told him to order some more food so he can eat. Told him not to worry because I will pay it for him. Mang Roldan never asks for money. He earns his own by selling bottles at the junk shops. His eyes turned red, while he was trying to hold his tears. He said that he can’t thank me enough.

MANG ROLDAN: Nahihiya po ako kasi ganito lang suot ko.(- I feel shy because of what I am wearing.)

ME: Akong bahala po sa inyo. Ano pong gusto nyong kainin? (- That is ok. Do not worry. What do you wanna eat?)

MANG ROLDAN: Wala po ako sa posisyon para pumili. Kahit gulay lang po o yung pinakamura. (- I am not in the position to choose. I can have vegetables or the cheapest food would be fine.)

ME: Kailangan nyo pong kumain. Order po kayo kahit ano, yung siguradong mabubusog kayo. (- You need to eat, and make sure to satisfy yourself.)

I took his hand so he can walk beside the stand where he can choose. While they were giving him his food, I told him that I need to go home and get some money so I can pay his bill. At home, I grabbed my old camouflage jacket which I gave him.

We talked about his tragic story and his plans. Years ago, he needed to sell their house and lot because his wife had a bone disease. Sadly, everything was spent but his wife didn’t make it. He had 3 children. The first born were twins, died because of bronchopneumonia. While the youngest was ran over by a bus. He tried putting a small business by selling fishballs in Manila, but in the time of Bayani Fernando, MMDA took his carts and destroyed them. Mang Roldan and his family are church people. You can tell with the way he speaks. He visited Pampanga to see his sister/brother. Too bad he wasn’t able to meet the only family that he knows. Hearing his story broke my heart.

I also noticed that he cannot walk straight because of his swollen left leg. “Lumipad yung bato na nadaanan nung gulong ng jeep, tumama sa paa ko” he said. (A rock smaller than my fist was the reason) He thanked me for the food and jacket. I handed him some money so he can ride the bus and buy food. He said that he cannot give me anything in return. Seeing him wipe his tears made me feel super sad that it made me cry too. I was speechless. I shaked his hand and told him that his story was enough for me to learn things, and I was happy that I was able to help him. I gave him my umbrella so he will not get wet on his journey. He didn’t want to take it, but I insisted. (I hope my mom won’t notice that her umbrella is missing)

While Mang Roldan was crossing the street I was looking at him. I noticed that he was walking towards a corner. He saw a beggar on the side. You know what he did? He did not share the food that he had, HE GAVE EVERYTHING! Rice, bread, and water. That’s it! That was priceless! I knew that this man is special. He touched my heart. I realized that what I gave him is not even enough. Salt water fell from my eyes. (even while I’m typing now). I decided to go to him when I noticed that busses and jeepneys were not stopping because of discrimination. So we waited for a bus and I took his picture. He smiled and said, “half-body lang ha, nakakahiya may dala akong sako. Hehehe!” What a guy! He can still smile after all the things that he went through. Finally, a bus stopped. I told him to act as if he is my uncle. Before he stepped on the bus, he thanked me again. I waved goodbye and said “Ingat Tito, text mo ko kaagad.” I said it loud so the conductor will hear me and pretend that Mang Roldan has a cellphone.

I don’t know, but he was like an angel that was sent to teach me and realize lots of things. That is why I decided to put it on FB, hoping that you will learn from it. If only I am wealthy enough, I would love to do more things just to help more needy, homeless, poor, deserving people. I have been planning to create my own Foundation since I was young. Well, God has plans for all of us. Maybe someday I will. I also hope I could meet Mang Roldan again, and give him a fishball business or have him help me helping others.

I remember a book written by Father Jerry Orbos, that we should not be just good Samaritans but we need to be Better Samaritans.

You can share this if you want. If not, just please pray that God bless the people like Mang Roldan. May God Bless you too =)

Defend Life and Sustain It...

This so far is the DUMBEST tarp I've ever seen. When all along we thought the offering you give to the church are meant for the church, it goes beyond that. It is use to pay for tarps like these..

My question now to CBCP is " Why didn't you print something like 

"YES TO AIDS and YES TO STD"

since they are similar. 

The misunderstood concept of RHBILL are driving people confused. RHBILL is never about religion. RHBILL is about health. It is supporting a family not to go hungry, giving the right to proper education, the right of children to play instead of working and the right of parents to provide a good home. 

It is pro-life. It is sustaining a child that was born from birth until future holds. It is giving the kid a right to freedom and not to be a burden.

An indie movie "And babae sa septik tank" talks about poverty, child trafficking, inhumane living conditions of the marginalized sectors in the Philippines and where RHBILL plays a really good picture.

 To CBCP: 
If you say No to RHBILL is defending life, will you be able to sustain it? 
Easy for you to say since you never experienced buying cans of infant milk and tons diapers, right?

Daang Matuwid Daw...

Filipinos elected a happy-go-lucky bachelor as President in 2010 whose interests range from women to guns to cars to video games;

Whose managerial experience is heading a security agency;

Whose legislative record is found wanting;

Whose academic record is far from sterling;

Whose main claim to fame is being son to Cory and Ninoy and brother to Kris;

WHAT DO YOU EXPECT?

We got it all, a whole bunch of yadda yadda yadda in his SONA.

Sad – we are in deep shit! 5 more years to go? Crap!

Don’t remind me, I wonder how much shit will be piled onto us by then!

Story Of A Blind Girl

- from the networld -


There was a blind girl who hated herself just because she was blind. She hated everyone, except her loving boyfriend. He was always there for her. She said that if she could only see the world, she would marry her boyfriend.

One day, someone donated a pair of eyes to her and then she could see everything, including her boyfriend. Her boyfriend asked her, “now that youcan see the world, will you marry me?”

The girl was shocked when she saw that her boyfriend was blind too, and refused to marry him. Her boyfriend walked away in tears, and later wrote a letter to her saying:

“Just take care of my eyes dear.”

This is how human brain changes when the status changed. Only few remember what life was before, and who’s always been there even in the most painful situations.

Life Is A Gift

Today before you think of saying an unkind word–
think of someone who can’t speak.

Before you complain about the taste of your food–
think of someone who has nothing to eat.

Before you complain about your husband or wife–
think of someone who is crying out to God for a companion.

Today before you complain about life–
think of someone who went too early to heaven.

Before you complain about your children–
think of someone who desires children but they’re barren.

Before you argue about your dirty house, someone didn’t clean or sweep–
think of the people who are living in the streets.

Before whining about the distance you drive–
think of someone who walks the same distance with their feet.

And when you are tired and complain about your job–
think of the unemployed, the disabled and those who wished they had your job.

But before you think of pointing the finger or condemning another–
remember that not one of us are without sin and we all answer to one maker.

And when depressing thoughts seem to get you down–
put a smile on your face and thank God you’re alive and still around.

Life is a gift – Live it, Enjoy it, Celebrate it, and Fulfill it.

~unknown~

Love, Blessings & Peace ♥

Third State of the Nation Address

State of the Nation Address

of

His Excellency Benigno S. Aquino III

President of the Philippines

To the Congress of the Philippines

[Delivered at the Session Hall of the House of Representatives, Batasan Pambansa Complex, Quezon City, on July 23, 2012]

Maraming salamat po. Maupo ho tayong lahat.

Senate President Juan Ponce Enrile; Speaker Feliciano Belmonte; Bise Presidente Jejomar Binay; mga dating Pangulong Fidel Valdez Ramos at Joseph Ejercito Estrada; ang ating mga kagalang-galang na mahistrado ng Korte Suprema; mga kagalang-galang na kagawad ng kalipunang diplomatiko; mga kagalang-galang na miyembro ng Kamara de Representante at ng Senado; mga pinuno ng pamahalaang lokal; mga miyembro ng ating Gabinete; mga unipormadong kasapi ng militar at kapulisan; mga kapwa kong nagseserbisyo sa taumbayan; at, siyempre, sa akin pong mga boss, magandang hapon po sa inyong lahat.

Ito po ang aking ikatlong SONA, at parang kailan lang nang nagsimula tayong mangarap. Parang kailan lang nang sabay-sabay tayong nagpasyang tahakin ang tuwid na daan. Parang kailan lang nang sinimulan nating iwaksi ang wang-wang, hindi lamang sa kalsada kundi sa sistemang panlipunan.

Dalawang taon na ang nakalipas mula nang sinabi ninyo, “Sawa na kami sa korupsyon; sawa na kami sa kahirapan.” Oras na upang ibalik ang isang pamahalaang tunay na kakampi ng taumbayan.

Gaya ng marami sa inyo, namulat ako sa panggigipit ng makapangyarihan. Labindalawang-taong gulang po ako nang idineklara ang Batas Militar. Bumaliktad ang aming mundo: Pitong taon at pitong buwang ipiniit ang aking ama; tatlong taong napilitang mangibang-bansa ang aking pamilya; naging saksi ako sa pagdurusa ng marami dahil sa diktadurya. Dito napanday ang aking prinsipyo: Kung may inaagrabyado’t ninanakawan ng karapatan, siya ang kakampihan ko. Kung may abusadong mapang-api, siya ang lalabanan ko. Kung may makita akong mali sa sistema, tungkulin kong itama ito. [Applause]

Matagal nang tapos ang Batas Militar. Tinanong tayo noon, “Kung hindi tayo, sino pa?” at “Kung hindi ngayon, kailan pa?” Ang nagkakaisang tugon natin: tayo at ngayon na. Ang demokrasyang ninakaw gamit ang paniniil at karahasan, nabawi natin sa mapayapang paraan; matagumpay nating pinag-alab ang liwanag mula sa pinakamadilim na kabanata ng ating kasaysayan.

Ngunit huwag po nating kalimutan ang pinag-ugatan ng Batas Militar: Kinasangkapan ng diktador ang Saligang Batas upang manatili sa kapangyarihan. At hanggang ngayon, tuloy pa rin ang banggaan sa pagitan ng gusto ng sistemang parehas, laban sa mga nagnanais magpatuloy ng panlalamang.

Mula sa unang araw ng ating panunungkulan, walang ibang sumalubong sa atin kundi ang mga bangungot ng nawalang dekada.

Nariyan po ang kaso ng North Rail. Pagkamahal-mahal na nga nito, matapos ulitin ang negosasyon, nagmahal pa lalo. Sa kabila nito, binawasan ang benepisyo. Ang labingsiyam na train sets naging tatlo, at sa mga estasyon, mula lima, naging dalawa. Ang masaklap pa po, pinapabayaran na sa atin ang utang nito, now na.

Nariyan ang walang pakundangang bonus sa ilang GOCC, sa kabila ng pagkalugi ng kanilang mga ahensya. Nariyan ang isang bilyong pisong pinasingaw ng PAGCOR para sa kape. Nariyan ang sistemang pamamahala sa PNP na isinantabi ang pangangailangan sa armas ng 45 porsiyento ng kapulisan, para lang kumita mula sa lumang helicopter na binili sa presyong brand new.

Wala na ngang iniwang panggastos, patung-patong at sabay-sabay pa ang mga utang na kailangang bayaran na. Mahaba ang iniwang listahan na tungkulin nating punuan: Ang 66,800 na backlog sa classrooms, na nagkakahalaga ng tinatayang 53.44 billion pesos; ang 2,573,212 na backlog sa mga upuan, na nagkakahalaga naman ng 2.31 billion pesos. Nang dumating tayo, may halos tatlumpu’t anim na milyong Pilipinong hindi pa miyembro ng PhilHealth. Ang kailangan para makasali sila: maaaring umabot sa 42 billion pesos. Idagdag pa po natin sa lahat ng iyan ang 103 billion pesos na kailangan para sa modernisasyon ng Hukbong Sandatahan. Sa harap ng lahat ng ito, ang iniwan sa ating pondo na malaya nating magagamit: 6.5 percent ng kabuuang budget para sa natitirang anim na buwan ng 2010. Para po tayong boksingerong isinabak sa laban nang nakagapos na nga ang mga kamay at paa, nakapiring pa ang mga mata, at kakampi pa ng kalaban ang referee at ang mga judge.

Kaya nga sa unang tatlong buwan ng aming panunungkulan, inaabangan namin ang pagdating ng Linggo para maidulog sa Panginoon ang mga bangungot na humaharap sa amin. Inasahan naming mangangailangan ng ‘di bababa sa dalawang taon bago magkaroon ng makabuluhang pagbabago. Bibigyan kaya tayo ng sapat na pag-unawa ng taumbayan?

Subalit kung may isang bagay mang nakatatak na sa ating lahi, at makailang ulit na nating pinatunayan sa buong mundo: Walang hindi makakaya ang nagkakaisang Pilipino. Nangarap po tayo ng pagbabago; nakamit natin ang pagbabago; at ngayon, karaniwan na ito. [Applause]

Ang kalsadang pinondohan ninyo ay tuwid, patag, at walang bukol; ang tanging tongpats ay aspalto o semento. Karaniwan na po ito.

Ang sitwasyon kung paparating ang bagyo: nakaabang na ang relief, at hindi ang tao ang nag-aabang ng relief. Nag-aabang na ring umalalay ang rescue services sa taumbayan, at hindi tayo-tayo lang din ang sumasaklolo sa isa’t isa. Karaniwan na po ito.

Ang wang-wang sa lansangan, galing na lang sa pulis, ambulansya, o bumbero—hindi sa opisyal ng gobyerno. Karaniwan na rin po ito. Ang gobyernong dating nang-aabuso, ngayon, tunay na kakampi na ng Pilipino. [Applause]

Nagpatupad po tayo ng reporma: tinanggal ang gastusing hindi kailangan, hinabol ang mga tiwali, at ipinakita sa mundong open for business under new management na ang Pilipinas.

Ang dating sick man of Asia, ngayon, punung-puno na ng sigla. Nang nagkaroon tayo ng positive credit rating action, ang sabi ng iba, tsamba. Ngayong walo na po sila, tsamba pa rin kaya? [Applause] Sa Philippine Stock Exchange index, nang una nating nahigitan ang 4,000 na index, may mga nagduda. Ngayon, sa dami ng all-time high, pati economic managers, nahirapan yata sa pagbilang, at ako rin po ay nagulat: nakakaapatnapu’t apat na pala tayo, at bihira nang bumaba sa 5,000 ang index. [Applause] Nito pong first quarter ng 2012, ang GDP growth natin, 6.4 percent; milya-milya ang layo niyan sa mga prediksyon, at pinakamataas sa buong Southeast Asian region; pangalawa po ito sa Asya, sunod lang tayo sa Tsina. [Applause] Kung dati po, tayo ang laging nangungutang, ngayon, hindi po birong tayo na ang nagpapautang. [Applause] Dati po’y namamalimos tayo ng investments; ngayon, sila na ang dumadagsa. Ang mga kumpanyang Hapon, sa isang pagpupulong po namin, ang sabi ay, “Baka gusto n’yo kaming silipin. Hindi nga kami ang pinakamura, pero una naman kami sa teknolohiya.” Pati pinuno ng isa pong malaking bangko sa Inglatera, kamakailan nakipag-usap sa atin, ang sinabi, maisali sana sila sa ating kinukunsulta sa usapang pinansyal.

Sa bawat sulok ng mundo, nagpapakita ng paghanga ang mga komentarista. Ayon sa Bloomberg Businessweek, and I quote: “Keep an eye on the Philippines.” Ang Foreign Policy magazine, pati isa sa mga pinuno ng ASEAN 100, nagsabing maaari daw tayong maging, and I quote, “Asia’s Next Tiger.” [Applause] Sabi ni Ruchir Sharma, pinuno ng Emerging Market Equities and Global Macro ng Morgan Stanley, I quote: “The Philippines is no longer a joke.” At mukha naman pong hindi siya nambobola, dahil tinatayang isang bilyong dolyar ang ipinasok ng kanyang kumpanya sa atin pong bansa. [Applause] Sana nga po, ang kaliwa’t kanang paghanga ng taga-ibang bansa, masundan na rin ng lokal na tagapagbalita. [Applause]

Sinisiguro po nating umaabot ang kaunlaran sa mas nakakarami. Alalahanin po natin: Nang mag-umpisa tayo, may 760,357 na kabahayang benepisyaryo ang Pantawid Pamilyang Pilipino Program. Tinarget [target] natin itong paabutin sa 3.1 million sa loob ng dalawang taon. Pebrero pa lang po ng taong ito, naiparehistro na ang ikatlong milyong kabahayang benepisyaryo ng Pantawid Pamilya. [Applause] Sa susunod na taon naman, palalawakin pa natin ang sakop nito sa 3.8 milyong bahay; limang beses po ang laki niyan sa dinatnan natin.

Pangmatagalan po ang impact ng proyektong ito. Hindi pa kumpleto ang mga pag-aaral, pero ngayon pa lang, maganda na ang ipinapakita ng numero. Base sa listahan ng DSWD: may 1,672,977 na mga inang regular nang nagpapacheck-up. Idagdag pa natin, 1,672,814 na mga batang napabakunahan laban sa diarrhea, polio, tigdas, at iba pa. 4.57 million na estudyanteng hindi na napipilitang mag-absent dahil sa kahirapan. [Applause]

Sa kalusugan naman po: Nang dumating tayo, animnapu’t dalawang porsiyento lamang ng mga Pilipino ang naka-enrol sa PhilHealth. Ang masaklap, hindi pa masiguro kung lahat sila ay kabilang sa mga totoong nangangailangan ng kalinga ng estado, o buwenas lang na malapit sa politiko. Ngayon po, 85 percent ng lahat ng mamamayan, miyembro na nito. [Applause] Ang ibig pong sabihin, 23.31 million na Pilipino ang naidagdag sa mga saklaw ng PhilHealth mula nang bigyan tayo ng mandato. [Applause]

Ang maganda pa rito: ang 5.2 million na pinakamahirap na kabahayang tinukoy ng National Household Targeting System, buong-buo at walang-bayad nang makikinabang sa benepisyo ng PhilHealth. [Applause] Dahil po sa No Balance Billing policy ng Department of Health, ang lunas para sa dengue, pneumonia, asthma, katarata, gayundin ang pagpapagamot sa mga catastrophic disease tulad ng breast cancer, prostate cancer, at acute leukemia, makukuha na nang libre ng mga pinakamahirap nating kababayan. [Applause]

Ito po ang proseso ng pagpapagamot para sa kanila: Papasok ka sa alinmang ospital ng gobyerno. Ipapakita mo ang iyong PhilHealth card. Magpapagamot ka. At uuwi kang maginhawa nang walang inilabas ni isang kusing.

Sabi nga po sa isa sa mga briefing na dinaluhan natin, apat sa sampung Pilipino, hindi man lamang nakakakita ng health professional sa tanang buhay nila. Sa iba po, mas malaki pa: may nagsasabing anim sa bawat sampung Pilipino ang pumapanaw nang malayo sa kalinga ng health professional. Anuman ang ating pagbatayan, hindi po maikakaila: nakakabahala ang bilang ng mga Pilipinong hindi naaabot ang serbisyong pangkalusugan ng pamahalaan. Tinutugunan na po natin ito. Mula sa sampung libo noong dumating tayo, umabot na sa 30,801 ang mga nurse at midwife na ating nai-deploy sa ilalim ng RNHeals Program. [Applause] Idagdag pa po natin sa kanila ang mahigit labing-isang libong Community Health Teams na nagsisilbing tulay upang higit na mapatibay ang ugnayan ng mga doktor at nurse sa komunidad.

At kung dati tutungo lamang ang mga nurse kung saan makursunadahan ng kanilang hepe, ngayon, dahil sa tamang targeting, kung saan sila kailangan, doon sila ipinapadala: [applause] sa mga lugar na matagal nang naiwan sa laylayan ng lipunan. Ipinadala po natin ang ating mga health professional sa 1,021 na pook na saklaw ng Pantawid Pamilya, at sa 609 na pinakamahihirap na lungsod at munisipyo, ayon sa pag-aaral ng National Anti-Poverty Commission. [Applause]

Dalawang problema po ang natutugunan nito: bukod sa nagkakatrabaho at nabibigyan ng work experience ang libu-libong nurse at midwife na dati ay walang mapaglalaanan ng kanilang kaalaman, nagiging abot-kamay din ang dekalidad na kalinga para sa milyun-milyon nating kababayan.

Subalit hindi pa po tayo makukuntento rito, dahil ang hangad natin: kalusugang pangkalahatan. Nagsisimula ito hindi sa mga pagamutan, kundi sa loob mismo ng kanya-kanya nating tahanan. Ibayong kaalaman, bakuna, at checkup ang kailangan upang mailayo tayo sa karamdaman. Dagdag pa po diyan ang pagsisikap nating iwasan ang mga sakit na puwede namang iwasan.

Halimbawa: Nabanggit ko ang mosquito traps kontra dengue noong nakaraang taon. Alam naman po ninyo, ang mga siyentipiko mahigpit sa pagsisiyasat. Kaya maaga pa para sabihing siguradong-sigurado na tayo, pero nakakaengganyo po ang mga paunang resulta nitong programang ito.

Sinubok natin ang bisa ng mosquito traps sa mga lugar kung saan naitala ang pinakamataas na insidente ng dengue. Sa buong probinsya ng Bukidnon noong 2010, may 1,216 na kaso. Nang inilagay ang mga mosquito trap noong 2011: mukhang nakatulong dahil bumaba ito sa tatlumpu’t pito; 97 percent raw po ang reduction nito. [Applause] Sa mga bayan ng Ballesteros at Claveria sa Cagayan, may 228 na kaso ng dengue noong 2010. Pagdating ng 2011, walo na lang ang naitala. Sa Catarman, Northern Samar: 434 na kaso ng dengue noong 2010, naging apat na lang noong 2011. [Applause]

Panimulang pag-aaral pa lamang po ito. Pero ngayon pa lang, marapat na yata nating pasalamatan sina Secretary Ike Ona ng DOH at Secretary Mario Montejo ng DOST, [Applause] Wala ho tayong masyadong umento, baka sa palakpak n’yo’y ganahan silang lalong magsaliksik at mag-ugnayan.

Marami pa po tayong kailangang solusyonan. Nakakabahala ang mataas pa ring maternal mortality ratio ng bansa. Kaya nga po gumagawa tayo ng mga hakbang upang tugunan ang pangangailangan sa kalusugan ng kababaihan. Nais din nating makamit ang Universal Health Care, at magkaroon ng sapat na kagamitan, pasilidad, at tauhan ang ating mga institusyong pangkalusugan.

Sa pagtugon natin sa mga ito, malaki ang maiaambag ng Sin Tax Bill. Maipasa na po sana ito sa lalong madaling panahon. [Applause] Mababawasan na ang bisyo, madadagdagan pa ang pondo para sa kalusugan.

Ano naman kaya ang sasalubong sa kabataan pagpasok sa paaralan? Sa lilim ng puno pa rin kaya sila unang matututo ng abakada? Nakasalampak pa rin kaya sila sa sahig habang nakikipag-agawan ng textbook sa kaklase nila?

Matibay po ang pananalig natin kay Secretary Luistro: Bago matapos ang susunod na taon, ubos na ang minana nating 66,800 na kakulangan sa silid-aralan. [Applause] Uulitin ko lang po, next year po ‘yan; 40,000 pa lang ho this year. Ang minana po nating 2,573,212 na backlog sa upuan, tuluyan na rin nating matutugunan bago matapos ang 2012. [Applause] Sa taon din pong ito, masisimot na rin ang 61.7 million na backlog sa textbook upang maabot na, sa wakas, ang one is to one ratio ng aklat sa mag-aaral. [Applause] Sana nga po, ngayong paubos na ang backlog sa edukasyon, sikapin nating huwag uling magka-backlog dahil sa dami ng estudyante. Sa tingin ko po, Responsible Parenthood ang sagot dito. [Applause]

At para naman po hindi mapag-iwanan ang ating mga State Universities and Colleges, mayroon tayong panukalang 43.61 percent na pag-angat sa kanilang budget para sa susunod na taon. [Applause] Paalala lang po: lahat ng ginagawa natin, may direksyon; may kaakibat na kondisyon ang dagdag-budget na ito. Kailangang ipatupad ang napagkasunduang SUC Reform Roadmap ng CHED at ng kaukulang mga state universities and colleges, upang siguruhing dekalidad ang magiging produkto ng mga pamantasang pinopondohan ng estado. Kung mataas ang grado ninyo sa assignment na ito, asahan naman ninyong dodoblehin din namin ang kayod para matugunan ang mga natitirang pangangailangan po ninyo. [Applause]

Panay addition po ang nagaganap sa ating budget sa edukasyon. Isipin po ninyo: ang budget ng DepEd na ipinamana sa atin noong 2010, 177 billion pesos. Ang panukala natin para sa 2013: 292.7 billion pesos. [Applause] Noong 2010, 21.03 billion pesos ang budget para sa SUCs. Taunan po iyang dinagdagan upang umabot na sa 37.13 billion pesos na panukala natin para sa 2013. [Applause] Pero sa kabila nito, ngayon pa lang, may nagpaplano nang magcut-classes para mag-piket sa Mendiola. Ganito po kasimple: ang 292.7 ay mas malaki sa 177, at ang 37.13 ay mas malaki sa 21.03. Kaya kung may nagsasabi o magsasabi pa ring binawasan natin ang budget ng edukasyon, kukumbinsihin na lang namin ang inyong mga paaralan na maghandog ng remedial math class para sa inyo. [Laughter and applause] At sana naman po, sa mga klaseng ‘to, pakiusap po namin, sana itong klaseng remedial na nga eh pasukan naman po ninyo.

Nang maupo tayo, at masimulan ang makabuluhang reporma, minaliit ng ilan ang pagpapakitang-gilas ng pamahalaan. Kundi raw buwenas, ningas-kugon lang itong mauupos rin paglaon. May ilan pa rin pong ayaw magretiro sa paghahasik ng negatibismo; silang mga tikom ang bibig sa good news, at ginawang industriya na ang kritisismo.

Kung may problema kayo na bago matapos ang taon, bawat bata ay may sarili nang upuan at aklat, tingnan ninyo sila, mata sa mata, at sabihin ninyong, “Ayaw kong makapag-aral ka.”

Kung masama ang loob ninyo na ang 5.2 million na pinakamahihirap na kabahayang Pilipino ay maaari nang pumasok sa ospital nang hindi iniintindi ang gastos sa pagpapagamot, tingnan ninyo sila ulit, mata sa mata, at sabihin ninyong, “Ayaw kong gumaling ka.”

Kung nagagalit kayo na may tatlong milyong pamilyang Pilipino nang tumutungo sa katuparan ng kanilang mga pangarap dahil sa Pantawid Pamilya, tingnan ninyo sila, mata sa mata, at sabihin ninyong, “Ibabalik ko kayo sa kawalan ng pag-asa.” [Applause]

Tapos na ang panahon kung kailan choice lang ng makapangyarihan ang mahalaga. Halimbawa, ang dating namumuno sa TESDA, nagpamudmod ng mga scholarship voucher; ang problema, wala palang nakalaang pondo para rito. Natural, tatalbog ang voucher. Ang napala: 2.4 billion pesos ang sinisingil ng mahigit isanlibong eskwelahan mula sa pamahalaan. Nagpapapogi ang isang tao’t isang administrasyon; sambayanang Pilipino naman ang pinagbabayad ngayon.

Pumasok si Secretary Joel Villanueva; [applause] hindi siya nagpasindak sa tila imposibleng pagbabagong dapat ipatupad sa kanyang ahensya. Sa kabila ng malaking utang na minana ng TESDA, 434,676 na indibidwal pa rin ang kanilang hinasa sa ilalim ng Training for Work Scholarship Program. [Applause] Kongkretong tagumpay din po ang hatid ng TESDA Specialista Technopreneurship Program (mas mahirap pong bigkasin kaysa sa resulta). Biruin po ninyo, bawat isa sa 5,240 na sertipikadong Specialistas, kumikita na ngayon ng 562 pesos kada araw o 11,240 pesos kada buwan. Mas malaki pa po ito sa minimum wage. [Applause]

Mula sa pagkasanggol, hanggang sa pagkabinata, gumagana na ang sistema para sa mamamayan. Sinisiguro nating manganganak ng trabaho ang pagsigla ng ating ekonomiya.

Alalahanin po natin, para tumabla lang, kailangang makalikha taun-taon ng isang milyong bagong trabaho para sa mga new entrants. Ang nalikha po natin sa loob ng dalawang taon: halos 3.1 million na bagong trabaho. [Applause]

Ito po ang dahilan kung bakit pababa nang pababa ang unemployment rate sa bansa. Nang dumating tayo, eight percent ang unemployment rate. Naging 7.2 ito noong Abril ng 2011, at bumaba pa lalo sa 6.9 ngayong taon, sa buwan rin ng Abril. [Applause] ‘Di po ba makatwirang mangarap na balang araw, bawat Pilipinong handang magbanat ng buto, may mapapasukang trabaho?

Tingnan na lamang po natin ang BPO sector. Noong taong 2000, limanlibo katao lang ang naempleyo sa industriyang ito. Fast forward po tayo ngayon: 638,000 katao na ang nabibigyang trabaho ng mga BPO, at labing-isang bilyong dolyar ang ipinasok nito sa ating ekonomiya noong taong 2011. [Applause] Ang projection nga po ng industriya, pagdating ng 2016, kung saan ako po ay magpapaalam na sa inyo, 25 billion dollars na ang maipapasok nito, at makakapag-empleyo ng 1.3 million na mga Pilipino. [Applause] Hindi pa po kasama rito ang tinatayang aabot sa 3.2 million na mga taxi driver, barista, mga sari-sari store, karinderya, at marami pang ibang makikinabang sa mga indirect jobs na malilikha dahil sa BPO industry.

Malaking bahagi din po ng ating job-generation strategy ang pagpapatayo ng sapat na imprastraktura. Sa mga nakapagbakasyon na sa Boracay, nakita na naman ninyo ang bagong-binyag nating terminal sa Caticlan. Nakalatag na rin po ang plano upang palawakin ang runway nito.

Magkakaroon pa po ‘yan ng mga kapatid. Bago matapos ang aking termino, nakatayo na ang New Bohol Airport sa Panglao, [applause] New Legaspi Airport sa Daraga, at Laguindingan Airport sa Misamis Oriental. [Applause] Ia-upgrade na rin po natin ang ating international airports sa Mactan, Puerto Princesa, at Tacloban. [Applause] Dagdag pa po diyan ang pagpapaganda ng mga airport sa Butuan, Cotabato, Dipolog, Pagadian, Tawi-Tawi, Southern Leyte, at San Vicente sa Palawan. [Applause] Kami po sa Tarlac ay maghihintay na lang. [Laughter]

Pang-apat na Pangulo na po akong sasalo sa problema ng NAIA 3. Hindi lang po eroplano ang nag-take off at nag-landing dito: maging mga problema’t anomalya, lumapag din. Nagbitiw na po ng salita si Secretary Mar Roxas: bago tayo magkita sa susunod na SONA, maisasaayos na ang mga structural defects na minana natin sa NAIA 3. [Applause]

Nitong Hunyo po, nagsimula na ring umusad ang proseso para sa LRT Line 1 Cavite Extension project, na magpapaluwag sa trapik ng Las Piñas, Parañaque, at Cavite. [Applause] Dagdag pa diyan, para lalong mapaluwag ang traffic sa Kamaynilaan at mapabilis ang pagtawid mula North Luzon hanggang South Luzon Expressway, magkakaroon ng dalawang elevated NLEX–SLEX connector. Matatapos po ang mga ito sa 2015. [Applause] Magiging one hour and 40 minutes na lang ang biyaheng Clark papuntang Calamba oras na makumpleto ang mga ito. Bago po tayo bumaba sa puwesto, nakatayo na rin ang mga dekalidad na terminal sa Taguig, Quezon City, at Parañaque na paparadahan ng bus biyaheng probinsya, [applause] upang hindi na sila makisiksik pa sa EDSA.

Nagbago na po ang takbo ng usapan tungkol sa ahensyang dati’y itinuturing na pugad ng kapalpakan. Naalala ko po dati: Kapag tag-ulan at umapaw ang Tarlac River, nalulunod ang MacArthur Highway. Tutunawin nito ang aspalto; magbabaku-bako ang kalsada hanggang sa tuluyan na nga itong mawawala. Bilang kinatawan noon ng aking distrito, inireklamo ko po ito. Ang tugon ng DPWH: alam namin ang problema, alam namin ang solusyon, pero wala kaming pera. Kinailangan ko pong makiusap sa aking mga barangay, at ang sabi ko po sa kanila ay “Kung hindi natin ito uunahin, walang gagawa nito, at tayo rin ang mapeperhuwisyo.” Dati, panay ang “hoy, gising!” sa gobyerno, bakit wala daw kasing ginagawa. Ngayon ang reklamo, “Sobra namang trapik, ang dami kasing ginagawa.” [Laughter and applause] Paalala lang din po: naisasaayos na natin ang mga kalsadang ito nang hindi nagtataas ng buwis. [Applause]

Bubuo tayo ng mga daanan, hindi ayon sa kickback o kursonada, pero ayon sa isang malinaw na sistema. Dahil hindi na bara-bara ang paglalagak natin ng pondo para sa mga proyekto, hindi na ito mapapako sa plano, totoong kalsada na ang pakikinabangan ng Pilipino. Nang maupo po tayo sa puwesto, 7,239 kilometers sa ating national road network ang hindi pa naisasaayos. One thousand five hundred sixty-nine kilometers na nito ang naipaayos natin sa ilalim ng pamamahala ni Secretary Babes Singson; [applause] sa 2012, 2,275 kilometers pa ang maidadagdag na natapos na rin po. Pati po ang mga kalsada at kurbadang mapanganib, tinutukoy at inaayos na gamit ang pinakabagong teknolohiya. Taun-taon po nating bubunuin ito, upang bago matapos ang aking termino, bawat pulgada ng ating national road network, maayos na po. Siyempre ‘wag lang po n’yo dagdagan ang national road network.

Hindi lang kalsada, kundi pati sistema, isinasaayos sa DPWH. Dahil sa pagsunod sa tamang proseso ng bidding at procurement, 10.6 billion pesos na ang natipid ng kanilang ahensya mula 2011 hanggang nitong Hunyo. [Applause] Maging mga kontratista, batid ang positibong bunga ng reporma sa DPWH. Sabi nga po nila, “Ang top 40 na kontratista, fully booked na raw po.”

Sana po hindi maantala ang pagpapatayo natin ng iba pang imprastraktura para hindi rin mapurnada ang paglago ng ibang industriya.

Kaakibat ng pagpapaunlad ng imprastraktura ang paglago ng turismo. Isipin po ninyo: Noong 2001, ang tourist arrivals sa ating bansa, 1.8 million. Nang dumating po tayo noong 2010, naglalaro ito sa 3.1 million. Mantakin po ninyo: sa hinaba-haba ng kanilang administrasyon, ang naidagdag nilang tourist arrivals, 1.3 million lamang; may ambag pa kaming kalahating taon diyan. Tayo naman po, Hunyo pa lang ng 2012, 2.1 million na turista na ang napalapag. [Applause] Mas marami pang dadagsa sa peak season bago matapos ang taon, kaya hindi ako nagdududang maaabot natin ang quota na 4.6 million na turista para sa 2012. [Applause] Ibig sabihin po, 1.5 million na turista ang ating maidadagdag. Samakatuwid, sa dalawang taon, mas malaki ang magiging paglago ng ating tourist arrivals, kumpara sa naidagdag ng pinalitan natin sa loob ng siyam at kalahating taon. Hindi po tayo nagtataas ng bangko; nagsasabi lang po tayo ng totoo. [Applause]

Pero hindi nakuntento rito si Secretary Mon Jimenez. Sabi niya, kung sa Malaysia may bumisitang 24.7 million na turista noong 2011, at kung sa Thailand naman tinatayang 17 million, sa dinami-dami ng magagandang tanawin sa ating bansa, hindi naman siguro suntok sa buwan kung mangarap tayong pagdating ng 2016, sampung milyong turista na ang bibisita sa Pilipinas kada taon. [Applause] Kung patuloy na magkakaisa ang sambayanang Pilipino, gaya ng ipinamalas nating hirangin ang Puerto Princesa Underground River bilang isa sa New Seven Wonders of Nature, walang dudang makakamtan natin ito. Ang pahayag nga po natin sa daigdig: “It’s more fun in the Philippines.” [Applause] Kahit wala pang isang taon sa puwesto si Secretary Mon Jimenez, nagagapas na natin ang positibong bunga ng ating mga naipunlang reporma. Masasabi nga po nating pagdating sa turismo, “It’s really fun—to have Secretary Mon Jimenez as our Secretary.” [Applause]

Kung paglago po ang usapan, nasa tuktok ng listahan ang agrikultura. Kayod-kalabaw po si Secretary Alcala upang makapaghatid ng mabubuting balita. [Applause] Binisita po niya ang lahat ng probinsya hindi para mangampanya sa sarili pero para ikampanya ang programa ng Department of Agriculture. Dati, para bang ang pinapalago ng mga namumuno sa Department of Agriculture ay ang utang ng NFA. Twelve billion pesos ang minana nilang utang; ang ipinamana naman nila sa atin, 177 billion pesos.

Hindi po ba’t noon, pinaniwala tayo na 1.3 million metric tons ang kakulangan sa bigas, at para tugunan ito, ‘di bababa sa two million metric tons ang kanilang inangkat noong 2010. Parang unlimited rice sila kung maka-order ng bigas, pero dahil sobra-sobra, nabubulok lang naman ito sa mga bodega. Ang 1.3 million metric tons, unang taon pa lang, napababa na natin sa 860,000 metric tons. [Applause] Ngayong taon, 500,000 na lang, kasama pa ang buffer sakaling abutin tayo ng bagyo. [Applause] Huwag lang po tayong pagsungitan ng panahon, harinawa, sa susunod na taon ay puwede na tayong mag-export ng bigas. [Applause]

Ang sabi po ni Secretary Alcala: ang susi dito, makatotohanang programa sa irigasyon at masigasig na implementasyon ng certified seeds program. [Applause] Ang masakit po, hindi bagong kaalaman ito; hindi lang ipinapatupad. Kung dati pa sila nagtrabaho nang matino, nasaan na kaya tayo ngayon?

Tingnan rin po natin ang industriya ng niyog at ang cocowater na dati tinatapon lang, ngayon, napapakinabangan na ng magsasaka. Noong 2009, 483,862 liters ng cocowater ang iniluwas natin. Umangat po ito ng 1,807,583 liters noong 2010. Huwag po kayong magugulat, noong 2011, 16,756,498 liters [applause]—puwede ho bang ulitin iyon?—16,756,498 liters ng cocowater ang in-export ng Pilipinas. Ang coco coir naman, kung dati walang pumapansin, ngayon may shortage na dahil pinapakyaw ng mga exporter. Hindi natin sasayangin ang pagkakataong ito. Bibili pa tayo ng mga bagong makinang magpoproseso ng bunot para makuha ang mga hiblang ginagawa mula sa coco coir. Sa susunod na taon, lalo nating mapapakinabangan ang industriya ng niyog. Naglaan na tayo ng 1.75 billion pesos upang mamuhunan at palaguin ito. [Applause]

Sinimulan po ng aking ina ang Comprehensive Agrarian Reform Program. Nararapat lamang na matapos ang programang ito sa panahon ng aking panunungkulan. [Applause]

Isinasaayos na po ang sistema upang mapabilis ang pagpapatupad ng repormang agraryo. Ginagawa ng pamahalaan ang lahat ng hakbang upang maipamahagi sa ating magsasaka ang mga lupaing diniligan at pinagyaman ng kanilang pawis. Subalit mayroon pa rin pong ayaw paawat sa pagtatanim ng mga balakid. Ang tugon ko sa kanila: susunod tayo sa batas. Ang atas ng batas, ang atas ng taumbayan, at ang atas ko: Bago ako bumaba sa puwesto, naipamigay na dapat ang lahat ng lupaing sakop ng CARP. [Applause]

Liwanagin naman po natin ang nangyayari sa sektor ng enerhiya. Mantakin po ninyo: Dati po, umabot lang ang kawad ng kuryente sa barangay hall, “energized” na raw ang buong barangay. Kaya ganoon na lang kung ipagmalaki nilang 99.98 percent na raw ng mga barangay sa bansa ang may kuryente. Pati ba naman sa serbisyong dapat ay matagal nang napapakinabangan ng Pilipino, nagkakagulangan pa? Kaya nga po, para subukan ang kakayahan ng DOE at NEA, naglaan tayo ng 1.3 billion pesos para pailawan ang unang target na 1,300 sitios, sa presyong isang milyong piso bawat isa. Nang matapos sila, ang napailawan sa inilaan nating pondo: 1,520 sitios, at gumastos lamang sila ng 814 million pesos. [Applause] Nagawa nila ito sa loob lamang ng tatlong buwan, at mas marami pa pong gagawin sa taong ito hanggang maubos ‘yang 36,000 na sitiong walang kuryente. Kay Secretary Rene Almendras, bilib talaga ako sa iyo; [applause] parang hindi ka nauubusan ng enerhiya. Sa paghahatid-serbisyo, hindi ka lang ever-ready, nagmistulang energizer bunny ka pa—you keep on going, and going, and going. [Applause]

Nangingibabaw na nga po ang liwanag sa ating bayan—liwanag na nagsiwalat sa krimeng nagaganap sa madidilim na sulok ng lipunan. Ang pinagsisikapang kitain ng Pilipino, hindi na magagantso. Patuloy po ang pagbaba ng crime volume sa buong bansa. Ang mahigit limandaan libong krimen na naitala noong 2009, mahigit kalahati po ang nabawas: 246,958 na lamang iyan nitong 2011. Dagdag pa rito, ang dating dalawanlibo’t dalawandaang kaso ng carnapping noong 2010, lampas kalahati rin ang ibinaba; 966 na lang po iyan pagdating ng 2011.

Ito nga po sana ang dalhin ng ating mga headline. Hindi po natin sinasabing wala nang krimeng nagaganap, pero palagay ko naman po, wala dapat magalit na nangalahati na ito. Si Raymond Dominguez na matagal nang labas-masok sa kulungan, hindi ba’t sa loob lamang ng mahigit isang taon, nasentensyahan at naipakulong na? Ang dalawa pa niyang kapatid ay sinampahan na rin natin ng kaso at kasalukuyan na ring nakabilanggo. May dalawang suspect sa bus bombing sa Makati noong nakaraang taon, ang isa po’y pumanaw na; ‘yung isa, humihimas na ng rehas. Kakosa niya ang mahigit sampung libong sangkot sa ilegal na droga na inaresto ng PDEA nitong 2011. [Applause]

Alam po nating hindi araw-araw ang laban ni Pacman, at hindi puwedeng iasa dito ang pagbaba ng krimen. Kaya nga po pinalalakas natin ang puwersa ng kapulisan. ‘Di po ba, nang dumating tayo, apatnapu’t limang porsyento ng ating kapulisan ang walang baril at umaasa sa anting-anting habang tumutugis ng masasamang-loob? [Laughter] Mayroon pong nanalo na sa bidding, tinitiyak na lamang nating dekalidad ang kanilang mga produkto. Pagkatapos ng proseso, at itong taon po nating inaasahan ito, maipagkakaloob na ang 74,600 na baril na magagamit nila upang ipagtanggol at alagaan ang bayan, lipunan, at sarili. [Applause]

Dumako naman po tayo sa usapin ng pambansang tanggulan. May mga nagsabi na po na ang ating Air Force, “all air, at no force.” [Laughter] Imbes na alagaan ng estado, para bang sinasadyang ilagay sa alanganin ang ating mga sundalo. Hindi po tayo makakapayag na manatiling ganito.

Makalipas nga lang po ang isang taon at pitong buwan, nakapaglaan na tayo ng mahigit dalawampu’t walong bilyong piso para sa AFP Modernization Program. Aabutan na nito ang tatlumpu’t tatlong bilyong pisong pondo na ipinagkaloob sa nasabing programa sa nakalipas na labinlimang taon. [Applause] Bumubuwelo pa lang po tayo sa lagay na ‘yan. Kapag naipasa na ang panukala nating AFP modernization bill sa Kongreso, makakapaglaan tayo ng pitumpu’t limang bilyong piso para sa susunod na limang taon.

Kasado na rin po ang tatlumpung milyong dolyar na pondong kaloob ng Estados Unidos para sa Defense Capability Upgrade and Sustainment of Equipment Program ng AFP. Bukod pa po ito sa tulong nila upang pahusayin pa ang pagmanman sa ating mga baybayin sa ilalim ng itatayong Coast Watch Center ng Pilipinas.

Nagka-canvass na rin po ang Sandatahang Lakas ng mga kagamitan tulad ng mga kanyon, armored personnel carrier, at frigates. Hindi magtatagal, dadaong na ang karelyebo ng BRP Gregorio del Pilar sa ating pampang. Sa Enero, aangkla na po sa Pilipinas ang BRP Ramon Alcaraz, ang pangalawa nating Hamilton class cutter. ‘Di na po bangkang papel ang ating ipapalaot; [applause] ngayon, mga hi-tech at dekalidad na barko na ang tatanod sa 36,000 kilometers nating coastline.

Mainam na rin po siguro kung maglilinis-linis na ng mga hangar ang ating Sandatahang Lakas, dahil darating na ang mga kagamitang lalong magpapatikas sa ating tanggulan. Sa wakas, may katuwang na po ang kaisa-isa nating C-130 na tatlumpu’t anim na taon nang rumoronda sa himpapawid. Dalawa pang C-130 ang magiging operational ulit sa taong ito. Bago matapos ang taong ito, inaasahan nating maide-deliver na ang binili nating dalawampu’t isang refurbished UH-1H Helicopter, apat na combat utility helicopters, mga radyo’t iba pang communication equipment, rifles, mortars, mobile diagnostic laboratories, kasama na ang bullet station assembly para sa arsenal. [Applause] Pagdating naman po ng 2013, lalapag na ang sampung attack helicopters, dalawang naval helicopters, dalawang light lift aircraft, isang frigate, at mga force protection equipment. [Applause]

At hindi lang po natin sa armas ipinaparamdam ang pagkalinga sa ating pulis at kasundaluhan. Nabawasan na rin po ang mga pasanin nila sa pamumuhay dahil sa mahigit dalawampu’t dalawang libong bahay ang naipatayo na sa ilalim ng AFP–PNP housing program. [Applause]

Hindi po ito tungkol sa pakikipaggirian o pakikipagmatigasan. Hindi ito tungkol sa pagsisiga-sigaan. Tungkol ito sa pagkamit ng kapayapaan. Tungkol ito sa kakayahan nating ipagtanggol ang ating sarili—isang bagay na kay tagal nating inisip na imposible. Tungkol po ito sa buhay ng isang sundalong araw-araw sumasabak sa peligro; tungkol ito sa pamilya niyang nag-aabang na makabalik siyang ligtas, ano man ang kanyang makaharap. Hayaan nating ang ilang mga benipisyaryo ang magsabi sa pagbabago ng buhay po nila:

[Video starts]

“Nagpapasalamat sa Poong Maykapal. Binigyan kami ng ganitong pagkakataon—binigyan ng blessing na ganito. Pangalawa, ‘yung pagkakaroon natin ng mabait na pangulo. Itong proyekto na ito ay hindi niya kami pinababayaan—mga kapulisan at mga sundalo—sandatahan ng ating Pilipinas.” - SPO1 Domingo Medalla [PNP Housing Beneficiary]

“Kinakaya namin, ma’am. Pero ginagawan ko talaga ng paraan na makapasok sila [sa eskuwela]. ‘Yun lang talaga, ma’am, ang misyon ko sa buhay na mapaaral sila, maibigay ko ‘yung tamang edukasyon, na hindi maging gusgusin ang anak ko, hindi kaawa-awa[an] ng mga tao, may magulang na dapat magtaguyod. At, napapasalamat ako sa Pantawid [Pamilya Program], ma’am, dahil may natutunan ako ditong malaki.” - Eva Neri [CCT beneficiary]

“Malaking tulong na isa kami—ang alam ko kauna-unahan na nakinabang at nakikinabang pa sa package na ‘to na Category Z Package ng PhilHealth. Nagpapasalamat kami nang sobra at hindi man maganda na nagkaroon ng sakit ang anak ko, pero mayroong PhilHealth na tutulong at handang tumulong sa mga gastusin namin.” - Kristine Tatualla [PhilHealth beneficiary]

“Noong araw na nasama ako sa isang Oakwood Mutiny—‘yung pinaglalaban namin, ito na po ‘yung hinihintay namin para sa pagbabago at ito na po ang pagkakataon natin para magkaroon tayo ng sariling bahay lalong lalo na sa programa ng ating presidente na si Benigno Aquino III.” - PFC Rolly Bernal [AFP Housing Beneficiary]

[Video ends]

At ngayon ngang inaaruga na sila ng taumbayan, lalo namang ginaganahan ang ating kasundaluhan na makamtan ang kapayapaan. Tagumpay pong maituturing ang dalawandaan at tatlong rebeldeng sumuko at nagbabalik-loob na sa lipunan, at ang 1,772 na bandidong nawakasan na ang karahasan. Halimbawa po, ang kilabot na teroristang si Doctor Abu, na hindi na makakapaghasik ng kaniyang lagim. Nagpupugay rin po tayo sa panunumbalik sa katahimikan sa mga lugar na matagal nang biningi ng putukan. Ang resulta nga po ng bayanihan: 365 na barangay ang naagaw sa kamay ng kaaway, 270 na gusali’t paaralan ang naipaayos, at 74 health centers ang naipagawa. [Applause]

Kung kapayapaan na lang din po ang usapan, dumako naman tayo sa lugar na matagal naging mukha ng mga mithiing ‘di makamtan-kamtan. Bago po magsimula ang mga reporma natin sa ARMM, at alam naman po n’yo, may mga ghost students doon, na naglalakad sa isang ghost road, tungo sa isang ghost school, para magpaturo sa isang ghost teacher. Ang mga aparisyon pong gumulantang kay OIC Governor Mujiv Hataman: [applause] Apat na eskuwelahan na natagpuang may ghost students; iniimbestigahan na rin ang mga teacher na hindi lumilitaw ang pangalan sa talaan ng Professional Regulation Commission, gayundin ang mga tauhan ng gobyernong hindi nakalista sa plantilya. Limampu’t limang ghost entry ang tinanggal sa payroll. Ang dating paulit-ulit na pagsasaboy ng graba sa kalsada para lang pagkakitaan ng pera, bawal na. Wala nang cash advance sa mga ahensya, para maiwasan ang pagsasamantala. Ang mga multo sa voters list, mapapatahimik na ang kaluluwa. [Applause] Kaya nga po kay OIC Gov. Mujiv Hataman, ang masasabi natin: talaga namang isa ka nang certified ghost buster.

Ang pumalit po, at pinapalit na: pabahay, tulay, at learning center para sa mga Badjao sa Basilan. Mga community-based hatchery, lambat, materyales para maglinang ng seaweeds, at punlang napakinabangan ng 2,588 na mangingisda. Certified seeds, punla ng gabi, cassava, goma, at mga punong namumunga para sa 145,121 na magsasaka. Simula pa lang po iyan; nakalaan na ang 183 million pesos para sa mga municipal fishing port projects sa ARMM; 310.4 million pesos para sa mga istasyon ng bumbero; 515 million pesos para sa malinis na inuming tubig; 551.9 million pesos para sa mga kagamitang pangkalusugan; 691.9 million pesos para sa daycare centers; at 2.85 billion pesos para sa mga kalsada at tulay na babagtas sa rehiyon. Ilan lang po iyan sa patutunguhan ng kabuuang 8.59 billion pesos na ipinagkaloob ng pambansang gobyerno para isakatuparan ang mga reporma sa ARMM. [Applause] Lilinawin ko rin po, hindi pa kasama rito ang taunang suportang natatanggap nila, na ngayong 2012 ay umabot sa 11.7 billion pesos. [Applause]

Miski po ang mga dating gustong tumiwalag, nakikita na ang epekto ng reporma. Kinikilala natin bilang pahiwatig ng kanilang tiwala ang nakaraang pitong buwan, kung kailan walang nangyaring sagupaan sa pagitan ng militar at ng MILF. Sa peace process naman po, hayag at lantaran ang usapan. Nagpapamalas ang magkabilang panig ng tiwala sa isa’t isa. Maaaring minsan, magiging masalimuot ang proseso; signos lang po ito na malapit na nating makamit ang nag-iisa nating mithiin: Kapayapaan.

Mapayapang pag-uusap rin po ang prinsipyong isinulong natin upang mabuo ang ating Executive Order ukol sa pagmimina. Ang kaisipan sa likod ng nabuong consensus: mapakinabangan ang ating likas na yaman upang iangat ang buhay ng Pilipino, hindi lamang ngayon kundi pati na rin sa susunod na salinlahi. Hindi natin pipitasin ang ginintuang bunga ng industriyang ito, kung ang magiging kabayaran ay ang pagkasira ng kalikasan. [Applause]

Ngunit unang hakbang lamang ito. Isipin po ninyo, noong 2010, 145 billion pesos ang kabuuang halaga na nakuha mula sa pagmimina, subalit 13.4 billion pesos lamang o siyam na porsyento ang napunta sa kaban ng bayan. Ang likas na yaman, pag-aari ninyo; hindi tayo papayag na balato lang ang mapupunta sa Pilipino. Umaasa po tayo sa pakikiisa ng Kongreso upang makapagpasa ng batas na sisigurong napapangalagaan ang kalikasan at matitiyak na makatarungan ang magiging pakinabang ng publiko at pribadong sektor sa mga biyayang makukuha natin mula sa industriyang ito. [Applause]

Pag-usapan po natin ang situwasyon sa Disaster Risk Reduction and Management. Dati, ang gobyernong dapat tumutulong, nanghihingi rin ng tulong. Ngayon, nasa Pasipiko pa lang ang bagyo, alam na kung saan idedestino ang ayuda, at may malinaw nang plano upang maiwasan ang peligro.

Tuwing pag-uusapan nga po ang sakuna, lagi kong naaalala ang nangyari po sa amin sa Tarlac noong minsang bumagyo. Sa lakas ng ulan, bumigay ang isang dike. Nang nagising ang atin pong barangay captain, tinangay na ng baha ang kanyang bahay at mga kagamitang pangsaka. Buti nga po’t nailigtas ang buong mag-anak. Malas lang po ng kalabaw nilang naiwang nakatali sa puno; nabigti ito sa lakas ng ragasa.

Walang kalaban-laban din po ang marami sa tinamaan ng bagyong Ondoy, Pepeng, at Sendong. Napakarami pong nasawi sa paghagupit ng mga delubyong ito. Sa ilalim ng bagong-lunsad na Project NOAH, isinakay natin sa iisang bangka ang mga inisyatiba kontra-sakuna, at hindi na rin po idinadaan sa tsamba ang paglilikas sa mga pamilya. Gamit ang teknolohiya, nabibigyan na ng wastong babala ang Pilipino upang makapaghanda at makaiwas sa disgrasya.

Real-time at direkta na ang pakinabang ng walumpu’t anim na automated rain gauges at dalawampu’t walong water level monitoring sensors natin sa iba’t ibang rehiyon. Bago matapos ang 2013, ang target natin: animnaraang automated rain gauges at apatnaraan at dalawampu’t dalawang water level sensors. Ipapakabit po natin ang mga ito sa labingwalong pangunahing river basins sa buong bansa. [Applause]

Isa pa pong pagbabago: Dati, ang mga ahensya’y kanya-kanyang habulan ng numero, kanya-kanyang agenda, kanya-kanyang pasikatan. Ngayon, ang kultura sa gobyerno: bayanihan para sa kapakanan ng taumbayan. Convergence po ang tawag natin dito.

Dati pa naman po naglipana ang mga programa sa tree planting. Pero matapos magtanim, pababayaan na lang ang mga ito. Kapag nakita ng mga komunidad na naghahanap din ng kabuhayan, puputulin ang mga ito para gawing uling.

May solusyon na po rito. Mayroon na pong 128,558 hectares ng kagubatang naitanim sa buong bansa; bahagi lang po iyan ng kabuuang 1.5 million na ektaryang matatamnan bago tayo bumaba sa puwesto. [Applause] Nakapaloob po rito ang mga komunidad na nasa ilalim ng National Convergence Initiative. Ang proseso: pagkatanim ng puno, makikipag-ugnayan ang DSWD sa mga komunidad. Kapalit ng conditional cash transfer, aalagaan ang mga puno; mayroon ding mga magpapalago ng bagong punla sa nursery. Three hundred thirty-five thousand seventy-eight na po ang mga Pilipinong nakakakuha ng kabuhayan mula dito.

Sa isa nga pong programa, nakiambag din ang pribadong sektor, na nagbibigay ng espesyal na binhi ng kape at cacao sa komunidad, at tinuturuan silang alagaan at siguruhing mataas ang ani. Itinatanim ang kape sa ilalim ng mga puno, na habang nakatayo ay masisigurong hihigop ng baha at tutulong makaiwas tayo sa pinsala. Ang kumpanyang nagbigay ng binhi, sure buyer na rin ng ani. Panalo po ang mga komunidad na may dagdag kita, panalo ang pribadong sektor, panalo pa ang susunod na salinlahing makikinabang sa matatayog na puno. [Applause]

Matagal na pong problema ang illegal logging. Mula nga po nang lumapag ang EO 23, nakasabat na si Mayor Jun Amante ng mahigit anim na milyong pisong halaga ng troso. Nagpapasalamat tayo sa kanya. Sa Butuan pa lang ito; paano pa kung magpapakita ng ganitong political will ang lahat ng mga LGU?

Ang mga trosong nakukumpiska ng DENR, lalapag sa mga komunidad na naturuan na ng TESDA ng pagkakarpintero. Ang resulta: upuan para sa mga pampublikong paaralan na hawak naman ng DepEd. Isipin po ninyo, ang dating pinagmumulan ng pinsala, ngayon, tulay na para sa mas mabuting kinabukasan. Dati, imposible nga ito; imposible kung nagbubulag-bulagan ang pamahalaan sa ilegal na gawain.

Kaya kayong mga walang konsensya; kayong mga paulit-ulit isinusugal ang buhay ng kapwa Pilipino: maghanda na kayo. Tapos na ang maliligayang araw po ninyo. [Applause] Sinampolan na natin ang tatlumpu’t apat na kawani ng DENR, isang PNP provincial director, at pitong chiefs of police. Pinagpapaliwanag na rin po natin ang isang regional director ng PNP na nagbingi-bingihan sa aking utos at nagbulag-bulagan sa mga dambuhalang trosong dumaan sa kanilang tanawin. Kung hindi kayo umayos, isusunod namin kayo. Magkubli man kayo sa ilalim ng inyong mga padrino, aabutan namin kayo. Isasama na rin namin ang mga padrino ninyo. [Applause] Kaya bago pa magkasalubong ang ating landas, ako po’y muling makikiusap, mas maganda sigurong tumino na kayo.

Mula sa sinapupunan, sa pag-aaral at pagtatrabaho, may pagbabago nang haharap sa Pilipino. At sakaling piliin niyang magserbisyo sa gobyerno, tuloy pa rin ang pag-aaruga ng estado hanggang sa kanyang pagreretiro. Tatanawin ng pamahalaan ang kanyang ambag bilang lingkod-bayan, at hindi ipagdadamot sa kanya ang pensiyong siya rin naman ang nagpuhunan.

Isipin po ninyo, at ako po’y nagulat dito: may mga pensyonado tayong tumatanggap ng 500 pesos lamang kada buwan. Paano kaya niya ito pagkakasiyahin sa tubig, kuryente, at pagkain araw-araw? Ang atin pong tugon: Pagsapit ng bagong taon, hindi na bababa sa limanlibong piso ang matatanggap na buwanang pensyon ng ating old-age and disability pensioners. [Applause] Masaya tayong matutugunan natin ang pangangailangan nila ngayon, nang hindi isinusugal ang kapakanan ng mga pensyonado bukas.

Iba na po talaga ang mukha ng gobyerno. Sumasabay na po sa pribadong sektor ang ating pasahod para sa entry level. Pero kapag sabay kayong na-promote ng kaklase mong piniling mag-pribado, nagkakaiwanan na.

Mahahabol din po natin iyan; pero sa ngayon po, ang good news natin sa mga nagtatrabaho sa pamahalaan: Performance-Based Incentives. Dati, miski palpak ang palakad ng isang ahensya, very satisfactory pa rin ang pinakamababang rating ng empleyado. Dahil sa pakikisama, nahihirapan ang bisor na bigyan ng makatarungang rating ang mga tauhan niya. Nakakawawa tuloy ang mga mahusay magtrabaho. Nawawalan sila ng dahilan para galingan dahil parehas lang naman ang insentibo ng mga tamad at pursigido.

Heto po ang isa lamang sa mga hakbang natin upang tugunan ito. Simula ngayong taon, magpapatupad tayo ng sistema kung saan ang bonus ay nakabase sa pagtupad ng mga ahensya sa kanilang mga target para sa taon. [Applause] Nasa kamay na ng empleyado ang susi sa kanyang pag-angat. Ang insentibo, maaaring umabot ng tatlumpu’t limang libong piso, depende sa pagpapakitang-gilas mo sa iyong trabaho. Dagdag pa ito sa across-the-board na Christmas bonus na matatanggap mo.

Ginagawa natin ito, hindi lamang para itaas ang kumpiyansa at ipakita ang pagtitiwala natin sa ating mga lingkod-bayan. Higit sa lahat, para ito sa Pilipinong umaasa sa tapat at mahusay na serbisyo mula sa lingkod-bayan, at umaasang sila at sila lamang ang itinuturing na boss ng kanilang pamahalaan. [Applause]

Alam po niyo, sa simula pa lang mayroon nang mga kumukuwestiyon sa sinasabi nating, “Kung walang corrupt, walang mahirap.” Hanggang ngayon mayroon pa rin pong mangilan-ngilang nagtatanong: nakakain ba ang mabuting pamamahala? Ang simpleng sagot, “Siyempre.”

Isipin po natin ang ating pinanggalingan: Dati, parang “Wild West” ang pamumuhunan sa Pilipinas. May peligro na nga ang negosyo, sinagad pa ang risko dahil sa ‘di tiyak at nakalihim na patakaran. Kakamayan ka gamit ang kanan, kokotongan ka naman na gamit ang kaliwa.

Ngayon, dahil patas na ang laban, at may hayag at hindi pabagu-bagong mga patakaran, patuloy ang pagtaas ng kumpiyansa sa ating ekonomiya. Patuloy ang pagpasok ng puhunan; patuloy ang pagdami ng trabaho; patuloy ang positibong siklo ng pagkonsumo, paglago ng negosyo, at pagdami ng mamamayang naeempleyo. [Applause]

Dahil maayos ang paggugol ng gobyerno, walang tagas sa sistema. Dahil maayos ang pangkolekta ng buwis, lumalago ang kaban ng bayan. Bawat pisong nakokolekta, tiyak ang pupuntahan: Piso itong diretso sa kalsada, piso para sa bakuna, piso para sa classroom at upuan, piso para sa ating kinabukasan. [Applause]

Dahil maayos ang paggawa ng tulay, kalsada, at gusali, itinatayo ang mga ito kung saan kailangan. Maayos ang daanan, mas mabilis ang takbo ng produkto, serbisyo, at mamamayan.

Dahil maayos ang pamamahala sa agrikultura, tumataas ang produksyon ng pagkain, at hindi pumapalo ang presyo nito. Stable ang pasahod, at mas malakas ang pambansang ekonomiya.

Tunay nga po, ang matatag at malakas na ekonomiyang pinanday ng mabuting pamamahala ang pinakamabisang kalasag laban sa mga hamon na kinakaharap ng daigdig. Dalawang taon po nating binaklas ang mga balakid sa pag-unlad, at ngayon, tayo na lang mismo ang makakapigil sa ating sariling pag-angat.

Ginawa po natin ang lahat ng ito habang binubuno rin ng bawat bansa sa iba’t ibang sulok ng daigdig ang kani-kanilang problema’t pagsubok.

Hindi po tayo nag-iisa sa mundo, kaya’t habang tinutugunan natin ang sarili nating mga suliranin, angkop lamang na bantayan din ang ilang pangyayaring maaaring makaapekto sa atin.

Naging maugong ang mga kaganapan sa Bajo de Masinloc. May mga mangingisdang Tsinong pumasok sa ating teritoryo. Nasabat ng barko natin at nasabat sa kanilang mga barko ang endangered species. Bilang pinuno, kailangan kong ipatupad ang batas na umiiral sa ating bansa. Sa pagsulong nito, nagbungguan ang Nine-Dash Line Theory ng mga Tsino, na umaangkin sa halos buong West Philippine Sea, at ang karapatan natin at ng marami pang ibang bansa, kasama na ang Tsina, na pinagtibay naman ng United Nations Convention on the Laws of the Sea.

Ibayong hinahon ang ipinamalas natin. Ang barko ng Hukbong Dagat, bilang tanda ng ating malinis na hangarin, ay agad nating pinalitan ng barkong sibilyan. Hindi tayo nakipagsagutan sa mga banat ng kanilang media sa atin. Hindi naman po siguro kalabisan na hilingin sa kabilang panig na galangin ang ating karapatan, gaya ng paggalang sa kanilang mga karapatan bilang kapwa bansang nasa iisang mundong kailangang pagsaluhan.

Mayroon po tayong mga miron na nagsasabing hayaan na lang ang Bajo de Masinloc; umiwas na lang tayo. Pero kung may pumasok sa inyong bakuran at sinabing sa kanya na ang kanyang kinatatayuan ay sa kanya na, papayag ba kayo? Hindi naman po yata tamang ipamigay na lang natin sa iba ang sadyang atin talaga. [Applause]

Kaya nga po hinihiling ko sa sambayanan ang pakikiisa sa isyung ito. Iisa lang po dapat ang kumpas natin. Tulungan ninyo akong iparinig sa kabilang panig ang katuwiran ng ating mga paninindigan.

Hindi po simple ang sitwasyon, at hindi magiging simple ang solusyon. Magtiwala po kayo, kumokonsulta tayo sa mga eksperto, at sa lahat ng pinuno ng ating bansa, pati na sa mga kaalyado natin—gayundin sa mga nasa kabilang panig ng usaping ito—upang makahanap ng solusyon na katanggap-tanggap sa lahat. [Applause]

Sa bawat hakbang sa tuwid na daan, nagpunla tayo ng pagbabago. Ngunit may mangilan-ngilan pa ring pilit na bubunot nito. Habang nagtatalumpati ako ngayon, may mga nagbubulung-bulungan sa isang silid at hinihimay ang aking mga sinasabi; naghahanap ng butas na ipambabatikos bukas. Sasabihin nila, “Salita lang ito, at hindi totoo ang tuwid na landas.” Sila rin po ang magsasabing hayaan na, magkaisa na; forgive and forget na lang para makausad na tayo.

Hindi ko po matatanggap ito. Forgive and forget na lang ang sampung taon na nawala sa atin? Forgive and forget na lang para sa magsasakang nabaon sa utang dahil sa kakaangkat natin ng bigas, gayong puwede naman palang pagyamanin ang ating sariling lupa?

Forgive and forget na lang ba para sa pamilya ng isang pulis na namatay nang walang kalaban-laban, dahil batuta lang ang hawak niya habang hinahabol ang armadong masasamang-loob?

Forgive and forget na lang ba para sa mga naulila ng limampu’t pitong biktima ng masaker sa Maguindanao? Maibabalik ba sila ng “forgive and forget?” [Applause] Forgive and forget ang lahat ng atraso ng mga naglubog sa atin sa bulok na estado? Forgive and forget para maibalik ang lumang status quo? Ang tugon ko, “Ang magpatawad, maaari; ang makalimot, hindi.” [Applause] Kung ang nagkasala ay hindi mananagot, gagarantiyahan mo ang pagpapahirap muli sa sambayanan.

Ang tunay na pagkakaisa at pagkakasunduan ay magmumula lamang sa tunay at ganap na katarungan. Katarungan ang tawag sa plunder case na isinampa laban sa dating pangulo. [Applause] Katarungan na bigyan siya ng pagkakataong harapin ang mga akusasyon at ipagtanggol ang kanyang sarili. Katarungan ang nasaksihan natin noong ikadalawampu’t siyam ng Mayo. Noong araw na iyon, pinatunayan natin: Posibleng mangibabaw ang katarungan kahit na ang kabangga mo ay may mataas na katungkulan. [Applause] Noong araw na iyon, may isang Delsa Flores sa Panabo, Davao del Norte, na nagsabing, “Posible palang iisang batas lang ang kailangang sundin ng court interpreter na tulad ko, at ng Punong Mahistrado.” [Applause] Posible palang maging patas ang timbangan; maaaring isakdal at panagutin miski ang mayaman at makapangyarihan.

Kaya po sa susunod na magiging Punong Mahistrado, malaki ang inaasahan sa inyo ng sambayanan. Napatunayan na po nating posible ang imposible; ang trabaho natin ngayon, siguruhing magpapatuloy ang pagbabago tungo sa tunay na katarungan, matapos man ang ating termino. [Applause] Marami pong sira sa sistemang kailangan ninyong kumpunihin, at alam kong hindi magiging madali ito. Alam ko po kung gaano kabigat ang pasanin ng isang malinaw na mandato; ngunit ito ang atas sa atin ng taumbayan; ito ang tungkuling ating sinumpaan; ito ang kailangan nating gampanan.

Simple lang ang hangad natin: Kung inosente ka, buong-loob kang haharap sa korte, dahil kampante kang mapapawalang-sala ka. Kung ikaw ang salarin, anuman ang apelyido mo, o gaano man karami ang titulong nakakabit sa iyong pangalan, may katiyakan din na pananagutan mo ang ginawa mong kasalanan. [Applause]

Salamat din po kay Ombudsman Conchita Carpio-Morales, [applause] sa pagtanggap ng hamon na maging tunay na tanod-bayan. Kung tutuusin, puwede na niyang tanggihan ang responsibilidad at sabihing, “Retirado na ako, puwede bang ‘yung iba na lang?” Subalit nangibabaw ang kaniyang malasakit sa bayan. Sa kabila nito, may nagregalo pa rin sa kanya ng granada sa bahay. [Laughter] Ma’am, may mga darating pa pong pagsubok; baka po paglaon, magaya na kayo sa akin na tinatawag, sabay-sabay pang tinatawag, na ganid na kapitalistang kakuntsaba o komunista din patungong diktador dahil sa masigasig na mga repormang ipinapatupad natin.

Bilib po ako sa inyong pagpapakitang-gilas at maraming salamat sa pagiging instrumento ng katarungan, lalo na noong kasagsagan ng impeachment trial. [Applause] Salamat din po sa dalawang institusyong bumubuo ng Kongreso: Sa Senado at Kamara de Representante, na tinimbang ng taumbayan at nakitang sapat na sapat.

Sa lahat po ng tumulong sa pagpapagana ng mga prosesong pangkatarungan: Dumaan kayo sa matinding pagsubok, batikos, at agam-agam; kasama pa ang kaba na kung natalo tayo, kayo ang unang pupuntiryahin ng kalaban. Pero ‘di kayo natinag. Umasa sa inyo ang Pilipino, at pinatunayan ninyong tama ang pag-asa sa inyo. Hindi ninyo binigo ang sambayanan; ipinaliwanag ninyo lalo ang ating kinabukasan. [Applause]

Paalala lang po: Hindi natatapos ang laban sa isang tiwaling opisyal na natanggal sa puwesto, sa isang maanomalyang kontratang napigil ipatupad, o sa isang opisinang naituwid ang pamamalakad. Kaya naman nananawagan po tayo sa Kongreso na ipasa ang panukala nating sa pag-amyenda sa Anti-Money Laundering Act, upang mas mapaigting pa natin ang pagpapanagot sa mga tiwali.

Itong tinatamasa natin ngayon: ang bawat nailawan at iilawan pang sitio; ang bawat daan, tulay, paliparan, tren, at daungan; ang bawat kontratang walang bukol; ang kaligtasan at kapayapaan mula lungsod hanggang nayon; ang pagbalik ng piring sa sistemang pangkatarungan; ang bawat classroom, upuan, at aklat na napasakamay ng kabataan; ang bawat Pilipinong nahahandugan ng bagong kinabukasan—ang lahat ng ito, naabot natin sa loob lamang ng dalawang taon.

Pagtabihin po natin ang dalawang taon na ito, at ang nakaraang siyam at kalahating taon na ating pinagdusahan. ‘Di po ba’t sumusulong na ang agenda ng pagbabago? Ang kapareho namin ng adhikain, malamang, kasama namin sa agendang ito. At kung kontra ka sa amin, siguro kontra ka rin sa ginagawa namin. Kung kumukontra sila sa agenda ng pagbabago, masasabi ba niyang sila’y nasa panig ninyo?

Paparating na naman po ang halalan. Kayo po, ang aming mga boss, ang tangi naming susundan. Ang tanong ko sa inyo, “Boss, saan tayo tatahak? Tuloy ba ang biyahe natin sa tuwid na landas, o magmamane-obra ba tayo paatras, pabalik sa daan na baluktot at walang patutunguhan?”

Naalala ko pa po noong nagsimula tayo. Mulat na mulat ako sa bigat ng pasaning sasalubong sa atin. Kabilang ako sa mga nag-isip: Kaya pa bang ituwid ang ganito kabaluktot na sistema?

Heto po ang aking natutuhan sa dalawampu’t limang buwan ng pagkapinuno: Walang pong imposible. [Applause] Walang imposible dahil kung nakikita ng taumbayan na sila ang tanging boss ng kanilang pamahalaan, bubuhatin ka nila, gagabayan ka nila, sila mismo ang mamumuno tungo sa makabuluhang pagbabago. Hindi imposible na ang Pilipinas ang maging kauna-unahang bansa sa Timog-Silangang Asya na magbibigay at nagbibigay ng libreng bakuna laban sa rotavirus. Hindi imposible para sa Pilipinas na tumindig at sabihing, “Ang Pilipinas ay sa Pilipino—at handa kaming ipagtanggol ito.” Hindi imposible na ang Pilipinong kay tagal nang yumuyuko tuwing may nakakasalubong na dayuhan—ang Pilipino, ngayon, taas-noong tinitingala ng buong mundo. [Applause] Talaga naman pong ang sarap maging Pilipino sa mga panahong ito.

Noon pong nakaraang taon, hiniling ko sa taumbayan, magpasalamat sa mga nakikiambag sa positibong pagbabago sa lipunan. Hindi po biro ang mga pagsubok na dinaanan natin, kaya angkop lamang na pasalamatan ang mga taong nakibalikat, sa pagkukumpuni sa mga maling idinulot ng masamang pamamahala.

Sa lahat ng miyembro ng aking Gabinete: Maraming, maraming salamat. [Applause] Mapalad po ang sambayanan at may mga tulad ninyong handang isuko ang pribado at mas tahimik na pamumuhay para maghatid ng serbisyo-publiko, kahit pa batid ninyong ang kapalit nito ay mas maliit na sweldo, panganib, at pambabatikos. Kaya maraming salamat muli.

Huwag din po sana nilang masamain dahil personal ko silang pangangalanan: Kina Father Catalino Arevalo, at Sister Agnes Guillen, na dumidilig at nagpapalago sa aking buhay spirituwal, lalo na sa mga panahong sukdulan ang pagsubok sa amin, maraming, maraming salamat din po. [Applause]

Ito po ang aking ikatlong SONA, tatlo na lamang din po ang natitira. Papasok na po tayo sa kalagitnaan ng ating liderato. Noong nakaraang taon, ang hamon ko sa inyo: iwaksi ang kultura ng negatibismo; sa bawat pagkakataon, iangat ang kapwa-Pilipino.

Batid po sa tinatamasa natin ngayon: hindi kayo nabigo. Sa inyo nagmula ang pagbabago. Ang sabi ninyo: posible.

Humaharap po ako sa inyo bilang mukha ng isang gobyernong kayo ang boss at kayo pa rin ang lakas. Inuulat ko lamang ang mga pagbabagong ginawa ninyong posible.

Kaya nga po sa lahat ng nurse, midwife, o doktor na piniling magsilbi sa mga baryo; sa bawat bagong graduate na piniling magtrabaho sa gobyerno; sa bawat atletang Pilipinong bitbit ang watawat saan mang panig ng mundo; sa bawat kawani ng pamahalaan na tapat na nagseserbisyo: Kayo po ang gumawa ng pagbabago. [Applause]

Sa tuwing haharap ako sa isang ina na nagsasabing, “Salamat at nabakunahan na ang aking sanggol,” ang tugon ko: Ikaw ang gumawa nito.

Sa tuwing haharap ako sa isang bata na nagsasabing, “Salamat sa papel at lapis, sa pagkakataong makapag-aral,” ang tugon ko: Kasama ka sa gumawa nito.

Sa tuwing haharap ako sa isang OFW na nagsasabing, “Salamat at puwede ko na muling pangaraping tumanda sa Pilipinas,” ang tugon ko: Ikaw ang gumawa nito.

Sa tuwing haharap ako sa isang Pilipinong nagsasabing, “Salamat, akala ko hindi na magkakakuryente sa aming sitio. Akala ko hindi ko na aabuting buhay ang liwanag na ganito,” ang tugon ko: Ikaw ang gumawa nito.

Sa bawat pagkakataon na haharap ako sa isang magsasaka, guro, piloto, inhinyero, tsuper, ahente sa call center, karaniwang Pilipino; sa bawat Juan at Juana dela Cruz na nagsasabing “Salamat sa pagbabago,” ang tugon ko sa inyo: Kayo ang gumawa nito. [Applause]

Inuulit ko po, posible na ang dating imposible. Humaharap po ako sa inyo ngayon, at sinasabing: hindi ko SONA ito. Kayo ang gumawa nito. SONA ito ng sambayanang Pilipino. Maraming, maraming salamat po at magandang hapon po sa lahat.